Читать «Стамбульскi экспрэс (на белорусском языке)» онлайн - страница 135

Грэм Грин

Ён меў такую звычку: калi ён поўнасцю давяраў сваiм субяседнiкам, то дазваляў сабе якi-небудзь прастамоўны выраз - у мiнулым яму гэта дапамагала за прылаўкам крамы i сярод прыказчыкаў. Яму дагэтуль часам было прыемна адчуваць, што ён - знакамiты пiсьменнiк, што жыве ў лепшых гатэлях, гаворыць як роўня з людзьмi, з якiмi некалi не асмельваўся нават загаварыць, хiба што цераз рулоны баўны цi груды абгортачнай паперы. Важныя дамы, што запрашалi яго на лiтаратурныя вечары, захаплялiся гэтай яго манерай выказвацца. Якi сэнс быў строiць з сябе пiсьменнiка, якi ўзвысiўся ад гандлёвага прылаўка, калi не захаваць ледзь прыкметных рысаў характару сваiх продкаў, не нагадаць, што некалi праводзiў распрадажы?

Стэйн сярдзiта глянуў на яго.

- Думаю, што вы зусiм правiльна зробiце, - сказаў ён Майету.

Сейвары збянтэжыўся. Гэтыя людзi належалi да той меншасцi, якая нiколi не чытала яго кнiг, не ведала, што ён прэтэндуе на ўвагу да сваёй асобы. Яны проста палiчылi яго вульгарным. Ён сеў глыбей у сваiм крэсле i спытаў у Джанет Пардаў:

- А доктар? Хiба ваша сяброўка не цiкавiлася доктарам?

Аднак Джанет заўважыла, што астатнiя ставяцца да яго зняважлiва, i не захацела згадваць тую доўгую сумную гiсторыю, якую ёй расказала мiсiс Уорэн. Яна рэзка яго абарвала:

- Я не магу ўспомнiць усiх, кiм цiкавiлася Мейбл. Нiчога не памятаю пра гэтага доктара.

Стэйн быў толькi супраць вульгарных выразаў мiстэра Сейвары. Яму вельмi спадабалася лёгкая, у рамках прыстойнасцi, балбатня пра нейкую дзяўчыну. Яна ўмацоўвала важную для яго дружбу з Майетам. Калi падалi першую страву, ён вярнуўся да гэтай размовы:

- А зараз раскажыце болей падрабязна пра тую, што захапiла ў палон сэрца Майета.

- Яна даволi мiленькая, - сказала Джанет Пардаў, спрабуючы быць велiкадушнай.

Сейвары глянуў на Майета, цi не пакрыўдзiўся той. Але Майет быў надта галодны, ён з асалодай еў сваё позняе снеданне.

- Яна танцуе на сцэне, здаецца? - спытаў яго Стэйн.

- Так. У вар'етэ.

- Я ж казала, што яна з вар'етэ, - заўважыла Джанет Пардаў. - Крыху праставатая. Вы яе i раней ведалi?

- Не, не, - паспешна адказаў Майет. - Чыста выпадковая сустрэча.

- Такое часта здараецца ў дальнiх цягнiках! - з палёгкай усклiкнуў Стэйн. - А колькi яна вам каштавала?

Ён злавiў погляд пляменнiцы i падмiргнуў ёй. Калi яна ў адказ усмiхнулася яму, ён узрадаваўся. Як было б сумна, калi б яна была адной з тых старамодных дзяўчат, пры якiх нельга гаварыць усё, што хочаш. Болей за ўсё яму падабалiся лёгкiя непрыстойнасцi ў прысутнасцi жанчын, аднак, вядома, пры ўмове, каб гэта ўсё не выходзiла за пэўныя рамкi. Ён незадаволена глянуў на мiстэра Сейвары.

- Дзесяць фунтаў, - сказаў Майет, кiўнуўшы афiцыянту.

- Ох, напрамiлы бог, як дорага! - усклiкнула Джанет Пардаў i з павагай паглядзела на яго.

- Я пажартаваў, - сказаў Майет. - Я не даваў ёй нiякiх грошай. Проста купiў ёй бiлет. Дый наогул мы проста пасябравалi. Яна вельмi добры чалавек.

- Ха-ха, - засмяяўся Стэйн.

Майет асушыў свой келiх. Па блакiтных плiтках да iх наблiжаўся афiцыянт, якi кацiў перад сабой столiк на калёсiках.