Читать «Змагарныя дарогi (на белорусском языке)» онлайн - страница 119

Адозва Зiглiнга не магла дасягнуць свае мэты. Усе ўжо перасталi верыць словам немцаў. Вечны голад, нястача курыва, цёплае вопраткi - гэта рабiла самы большы ўплыў на людзей.

Трынаццаць чалавек з шостай роты было адвезена ў штаб батальёну, што знаходзiўся на другiм баку каналу. Украiнскi капiтан у прысутнасьцi двух немцаў выбраў з групы найбольш выглядных хлопцаў - дзесяцёх з трынаццацi, у тым лiку нашых двух герояў: Вiктара Караткевiча й Сымона Спарыша. Былi павыбiраныя людзi i з iншых групаў-агулам 169 чалавек. Украiнец патлумачыў, што ўсе выбраныя пойдуць на ўтварэньне аднаго баёвага батальёна. Якi гэта меў быць батальён i чым меў розьнiцца ад iншых адзiнак дывiзii, капiтан ня выясьнiў.

Фактычна канцом iснаваньня былой Школы Камандзераў БКА, цяпер шостай роты, як суцэльнай, моцна спаенай патрыятычным беларускiм духам адзiнкi трэба лiчыць сярэдзiну верасьня 1944 году. Апрача ўзятых з шостай роты дзьвюх групаў адной у канцлягер i другой у новы батальён - за пару дзён частка людзей была выслана зноў у зусiм iншы адзьдзел. Такiм чынам, у шостай роце засталася малая жменька беларусаў з колiшняй афiцэрскай школы з Менска. Рота была папоўнена чужымi з iншых адзьдзелаў. Вiдаць, такое разбiцьцё роты было немцамi добра ўплянаванае, i ўжыцьцяўленьне яго мела сваю мэту, аб якой няцяжка было дадумацца, бяручы на ўвагу кароткую гiсторыю маршу афiцэрскай школы з Менску да Эльзасу.

БАТАЛЬЁН МУРАЎЁВА

I

Шаснаццатага верасьня дзесятка хлапцоў з шостай роты ў суправодзе падафiцэра, пакiнуўшы сваiх сяброў, прайшла дарогай восем кiлямэтраў у паўдзённым кiрунку i, павярнуўшы ў бок Рэйну, зрабiла яшчэ кiлямэтры чатыры. Быў тут лес, бальшыню якога складалi ня высокiя й гонкiя дрэвы, а розныя нiзкiя кусты. Колькi баракаў стаяла ў двух шэрагах. Яны былi ў добрым стане. Дарожкi мiж баракаў, таксама як i асноўная дарога, што вяла ад асфальтавай шашы, былi заасфальтаваныя. Непадалёк, на поўнач ад баракаў, была паляна, На ёй рудзела выпаленая сонцам трава. Вiдаць, i трава ня вельмi расла на гэтым недагледжаным лапiку зямлi, хаця, выйшаўшы зь лесу, вялiкi ростам чалавек мог адразу поўнасьцю схавацца ў рослай кукурузе цi табацы. Ужо па дарозе ў вабоз хлопцы зь вялiкiм задаваленьнем заўважылi лапушыстую табаку, бульбу, яблынi й садавiну, што цяжка прыгiнала галiны дрэваў.

Хутка давялося iм цi мала скарыстаць з ураджайнай ваколiцы. Першых пару дзён пасьля прыходу ў вабоз амаль нiякiх заняткаў ня было, адно рабiлi розныя сьпiскi для картатэкi новага адзьдзелу. У вольныя хвiлiны, асаблiва надвечар, хлопцы хадзiлi па полi, дзе абладоўвалiся бульбай, садавiнай i зялёнай табакай, якую пасьля сушылi на вогнiшчах у лесе. На такiя харчы яны не надта наракалi, бо колькi-ж ужо разоў раней даводзiлася быць у шмат горшых абставiнах.