Читать «Сузіральнік. Аповесці, апавяданні, эсэ» онлайн - страница 34

Андрей Михайлович Федоренко

Паслаў і сеў. Можна было пачынаць тое, дзеля чаго ён сюды ішоў і вёў сваіх бедных сяброў: паспрабаваць яшчэ больш ажывіць іх, уваскрасіць цалкам, каб пагаварыць з імі, паўспамінаць, сказаць кожнаму добрае слова, якое адшкадоўвалася пры жыцці.

«Ну што хлопцы, вып’ем?»

Але паблізу круціліся, выбіраючы месца для сэлфі, дзед з унукамі (двайняткі гадоў па пяць, у чорна-аранжава-жоўтых камбінезончыках, на першы погляд зусім аднолькавыя, і ўсё ж адразу можна было вызначыць, хто дзяўчынка і хто хлопчык) ды на пляцоўцы перад уваходам у акадэмію таптаўся малады чалавек, абвязаны паверх каўняра спартыўнай курткі шалікам з лагатыпам мюнхенскай «Баварыі». Шустрыя двайняткі, шчабечучы артыклямі: die, das, dem, ein — пабегалі вакол елак («blau Baum»), туй, выбралі ліпу («kleine Linden»). Ліпа і праўда была вельмі прыгожая, асабліва на гэтым рассеяным берлінскім сонцы — уся абсыпаная насеннем, нібы жоўтымі вялікімі стракозамі; здалёк можна было падумаць, што яна забыла скінуць восеньскае лісце. На лаўцы ляжала адна такая «страказа» — два празрыстыя сухія крыльцы, прымацаваныя да ножкі, на якой яшчэ і шарык, як гарошынка чорнага перцу. Дзед у цірольскім капелюшы трымаў у адной руцэ сумку, з якой вытыркаўся з’едзены да паловы батон-багет, у другой — сэлфі-палку, выставіўшы яе, як рыбак-мармышачнік вудку, і гэтак сама дзюбаючы ёю. Нарэшце — пайшлі. А малады чалавек усё сланяўся ля паркоўкі, як непрыкаяны; кудлатая галава ўціснута ў каўнер, рукі ў кішэнях; то ён ставіў нагу на бардзюр, то нагінаўся і правяраў надзейнасць металічных слупкоў, якімі ад праезджай часткі былі агароджаны газон і тратуар, то закладваў рукі за спіну, задзіраў галаву ў неба і калываўся з насоў на пяты, і па ўсім было відаць, што чалавеку абсалютна няма чым заняцца.

Дарэчы, на смак і на пах «Апфель» — як кальвадос.

Ён заплюшчыў вочы. Вось зіма, Сержык — у кажушку, у шапцы з апушчанымі вушамі, збіраецца на паляванне, чапляе на плячо стрэльбу руляю ўніз і робіцца падобным на героя-падлетка з партызанскіх аповесцяў Валянціна Тараса…

Вось лета, сцежка ў лесе, шышкі пад нагамі, пах чарнічніку і багуну, Віця Смолер вядзе веласіпед, правай рукой трымаючы руль пасярэдзіне, у левай — цыгарэта, па-школьнаму схаваная ў кулак, — ён нешта ціха гаворыць, а напампаваныя колы пругка стукаюць аб карэнне, і пазвоньвае сам сабою званок…

Вось мы ўтрох, галава да галавы, нагуляўшыся ў хакей, ляжым на жыватах на снезе каля расчышчанай нашай хакейнай пляцоўкі і смокчам кавалачкі лёду…

І зноў лета, ружовая раніца, возера, чмокаюць каля берага ў траве карасі, і такі туман, што ледзь можна разгледзець паплаўкі… А вось мы вясною спрабуем футбольным мячом яшчэ не нагрэтую зямлю; а вось позняй восенню чакаем аўтобуса, каб ехаць у горад у кіно, на новую камедыю з Рышарам і Дзепардзьё, звінім у кішэнях капейкамі, спрачаемся, каму чарга купляць білеты, і кожны хоча паказаць, што менавіта ён сёння багаты… Не, нічога не атрымлівалася. Толькі-толькі яны пачыналі збірацца разам, як усё рассыпалася. Ён напярод ужо быў вінаваты перад імі. Баяўся глядзець ім у вочы. І зразумела, чаму: ён ведаў іхні фінал, а яны — не. Увесь час недзе за кадрам гэтых успамінаў — рэфрэнам да іх — гучала: «Што са мной будзе?», а ён адводзіў вочы і ніяк не мог вымавіць: «Загінеш ад лапаты»… Тут, канечне, не да рамантыкі і не да лірыкі.