Читать «Над Вугерай — дождж» онлайн - страница 12

Маргарыта Латышкевіч

Ільга дакорліва пакруціла галавой. Вядома, чаму б і не? Выпявае чары, абрастае ваўчынаю поўсцю і размаўляе з птушкамі, і ўсё з такім выглядам, быццам толькі так і трэба, быццам нічога няма ў гэтым дзіўнага або выключнага.

— Для не-людзя, — дадала яна пра сябе.

Пусты з самай раніцы страўнік нарэшце падаў голас, і ўсе напружаныя думкі пра цмока неяк саступілі звыклай жыццёвай патрэбе. У торбе ля сядла мусіла застацца колькі лустаў хлеба і, магчыма, кавалак сыру. Можа, нават трохі падсохлай вяндліны. Зразумела, не немаведама якія прысмакі, але хоць нешта, каб падмацаваць сілы.

— Гэй, ты, птушыны паэт, — паклікала Ільга. — Мо падсілкуешся?

Паэт уважліва зірнуў на працягнутую яму хлебную лусту, на белы авечы сыр, на вэнджанае мяса. Прыўзняў бровы.

— О, — выгукнуў ён няўпэўнена. — Не думаю, што мне варта.

Ільга сурова звяла бровы.

— Эй! — сказала. — Нават калі на скарынцы і ёсць трохі цвілі, няма чаго нос адварочваць. Падумаеш, цаца.

— Тут справа не ў носе, — Йурай развёў рукамі. — І не ў цвілі. Проста ваша ежа — не для нас, чалавечае дзіця.

Але ж і сапраўды, адумалася Ільга. Не-людзям шкодзіць агонь і халоднае жалеза, а амаль усё, што людзі ядуць, праходзіць праз полымя і метал. Скажам, духмяныя боханы хлеба запякаюцца ў вогненным чэраве печы, а пасля нажом наразаюцца на лусты. То, атрымліваецца, з'есці драбок чалавечага хлеба для не-людзя — як праглынуць атруту. Ясна, што па ўласнай волі ніхто з іх не захоча гэтага рабіць.

Ільга ўпарта падціснула вусны.

— Ну-тка, — сунула Йураю хлеб. — Патрымай.

А сама зняла з пярэстай торбу, яшчэ раз як след ператрэсла. Выцягнула вялізны румяны яблык

— на шчасце, заваляўся з таго паўтузіна, што набыла заўчора на рынку ў Мокрай Дубраве. Купляць спачатку і не думала, але ажно заслухалася, як гандлярка, надрываючы голас, нахвальвае свой тавар — і салодкія, маўляў, як першае каханне, і хрусткія, і сакавітыя, і ледзьве маладосць не вяртаюць.

Наконт апошняга Ільзе не было як праверыць: гады не выйшлі. Але тыя, што пакаштавала, сапраўды аказаліся смачнымі. Таму гандлярка, пры ўсёй сваёй гандлярскай натуры, не вельмі нахлусіла.

— Вось так, — урачыста аб'явіла Ільга, мяняючы хлеб на яблык. — Ні табе жалеза, ні агню. Зараз не атруцішся, ага?

— Няўжо так прагнеш усіх накарміць? — засмяяўся паэт. Дзяўчына паважна кіўнула і апусцілася побач, таксама замахала нагамі.

— А як іначай? Каб адзін еў, а другі глядзеў?

Йурай усміхнуўся — не так, як звычайна, бліскавічна ды зырка, а неяк крывенька, няўмела, адным вуглом вуснаў.

— Дзякуй, — сказаў.

— Кінь, — адмахнулася Ільга, закідваючы ў рот сыр. — Колькі там таго яблыка, далібог.

Рэшткі хлеба змяла пярэстая — і, нават усё спрэс пад'еўшы, доўга тыцкалася мяккімі гарачымі

губамі ў яе далонь, шукаючы дабаўкі. Ільга гладзіла кабылку па галаве, дурасліва тармасіла за вуха. Думала: што ж з пярэстаю будзе? І такая ж ладная, і такая слухмяная, і нават пяці гадоў яшчэ не споўнілася.

Пярэстая, быццам усё разумеючы, заржала, страсянула грываю, баданула Ільгу ў плячо — «Не турбуйся». Супакойвала, як магла.