Читать «Падарожжа на «Кон-Цікі»» онлайн - страница 129

Мінула пяць мінут. Дзесяць мінут. Паўгадзіны. Агонь вогнішча ўсё змяншаўся; час-ад-часу, калі мы знаходзіліся паміж дзвюма хвалямі, ён зусім знікаў. Шум бурунаў зрабіўся падобны на далёкі шэпт. Узышоў месяц; мы бачылі мігценне яго дыска за верхавінамі пальмаў на беразе, але неба, здавалася, засцілала туманная смуга, і яно было напалову закрыта воблакамі.

Мы чулі, што астраўляне пачалі перашэптвацца, і раптам заўважылі, што з адной з пірог канат быў скінуты ў ваду, а сама пірога знікла. У астатніх трох пірогах людзі стаміліся і былі напалоханы; яны веславалі ўжо не на поўную сілу. «Кон-Цікі» зносіла ўсё далей у адкрыты акіян.

Неўзабаве астатнія тры канаты аслаблі, і тры пірогі стукнуліся аб борт плыта. Адзін з жыхароў вострава падняўся на палубу і, паківаўшы галавой, ціха сказаў:

— Іута (на бераг).

Ён трывожна паглядзеў на агонь вогнішча, які цяпер часта надоўга знікаў, толькі час-ад-часу ўдалечыні мігала яркая іскра. Нас шпарка зносіла. Бурунаў не было чуваць; толькі акіян роў, як звычайна, ды рыпелі і стагналі ўсе снасці «Кон-Цікі».

Мы шчодра пачаставалі напаследак астраўлян цыгарэтамі, і я наспех накрэмзаў запіску, якую яны павінны былі ўзяць з сабою і перадаць Кнуту, калі яны знойдуць яго. У запісцы гаварылася:

«Вазьміце з сабой двух астраўлян у пірозе, а гумавую лодку прывядзіце на буксіры. Не вяртайцеся ў гумавай лодцы адзін».

Мы разлічвалі на тое, што добразычлівыя астраўляне згодзяцца ўзяць Кнута з сабой у пірозе, калі, вядома, яны наогул палічаць магчымым плыць у акіян; а калі яны вырашаць, што гэта занадта небяспечна, то спроба Кнута дагнаць плыт сярод акіяна ў гумавай лодцы была б сапраўдным вар’яцтвам.

Астраўляне ўзялі запіску, скокнулі ў пірогі і зніклі ў цемры ночы. Апошняе, што мы чулі, быў рэзкі голас нашага першага прыяцеля, які ветліва крыкнуў на развітанне:

— Добры вечар!

Мы пачулі пачцівы шэпт яго таварышаў, якія не валодалі такімі багатымі лінгвістычнымі ведамі, а потым усё змоўкла; ні адзін гук не далятаў да нас, быццам мы ўсё яшчэ знаходзіліся за дзве тысячы міль ад самай блізкай зямлі.

Веславаць нам учатырох тут, у адкрытым акіяне, без ніякай аховы ад ветру было бескарысна, але мы не пераставалі падаваць светавыя сігналы з верхавіны мачты. Мы больш не асмельваліся перадаваць «вяртайцеся»; цяпер мы рэгулярна пасылалі толькі сноп святла. Было зусім цёмна. Толькі зрэдку месяц прабіваўся скрозь хмары. Відаць, мы знаходзіліся пад кучава-дажджавым воблакам, што ўзнімалася над Ангатау.

А дзесятай гадзіне мы страцілі усякую надзею зноў убачыць Кнута. Мы моўчкі сядзелі на краі плыта і жавалі галеты; па чарзе мы лазілі на мачту, якая без шырокага паруса з галавой Кон-Цікі здавалася цяпер звычайным бервяном, і падавалі сігналы.