Читать «Падарожжа на «Кон-Цікі»» онлайн - страница 121

Мы павярнулі рулявое вясло, хоць добра ведалі, што гэта бескарысна. А палове сёмай сонца ўзышло над акіянам і пачало ўзнімацца проста ўгору, як гэта заўсёды бывае ў тропіках. Востраў знаходзіўся ад нас на адлегласці некалькі міль і паўставаў перад вачыма ў выглядзе ледзь прыкметна тырчаўшай з вады палоскі лесу ўздоўж небасхілу. Дрэвы цесна стаялі за вузкай светлай стужкай берага, а ён быў такі нізкі, што праз роўныя прамежкі часу хаваўся за хвалямі. Паводле вызначэнняў Эрыка, гэта быў Пука-Пука, самы крайні востраў архіпелага Туамоту. «Лоцыя Ціхага акіяна 1940 года», дзве нашы карты і назіранні Эрыка давалі чатыры розныя варыянты каардынат гэтага вострава, але паколькі паблізу ніякай іншай зямлі не існавала, то мы не маглі сумнявацца, што востраў, які мы бачылі, быў Пука-Пука.

Ніхто з нас не выказваў бурных пачуццяў. Мы падцягнулі парус, павярнулі вясло і моўчкі стаялі на палубе або на верхавіне мачты. углядаючыся ў зямлю, што раптам з’явілася сярод бязмежнага ўсёабдымнага акіяна. Нарэшце-такі мы сваімі вачыма пераканаліся ў тым, што ўсе гэтыя месяцы сапраўды рухаліся, а не проста гайдаліся на хвалях у цэнтры аднаго і таго ж спрадвечнага, абведзенага небасхілам круга. Зрэшты, нам здавалася, быццам мы бачым нейкі плывучы востраў, што раптам апынуўся сярод сіняга пустэльнага акіяна, у цэнтры якога знаходзілася наша пастаяннае месцажыхарства, і быццам гэты востраў павольна плыў па нашых уладаннях, кіруюь чыся на ўсход. Нас усіх ахапіла пачуццё глыбокага задавальнення і спакою ад усведамлення таго, што мы сапраўды дасягнулі Палінезіі; але да гэтага пачуцця дамешвалася лёгкае мімалётнае расчараванне, што мы былі вымушаны бездапаможна глядзець на востраў, які, нібы міраж, узнік перад намі, і плыць, плыць у бясконцую далеч па акіяну на захад.

Адразу пасля ўсходу сонца над вершалінамі дрэў у левай частцы вострава ўзняўся густы чорны слуп дыму. Мы сачылі за ім і думалі самі сабе, што гэта, напэўна, прачнуліся жыхары вострава і гатуюць снеданне. Тады нам не прыйшло ў галаву, што астраўляне заўважылі нас са сваіх назіральных пастоў і падаюць дымам сігналы, запрашаючы нас высадзіцца. А сёмай гадзіне да нас даляцеў лёгкі пах дымку ад спаленага пальмавага дрэва. Гэты пах хвалююча казытаў нашы прасоленыя ноздры. Адразу абудзіліся і агарнулі мяне ўспаміны аб вогнішчы на беразе Фату-Хівы. Праз паўгадзіны мы адчулі пахі лесу і свежассечаных дрэў. Востраў пачаў паступова аддаляцца, цяпер ён знаходзіўся за кармой, і час-ад-часу з яго даляталі да нас лёгкія павевы ветру. Хвілін пятнаццаць Герман і я стаялі, учапіўшыся ў верхавіну мачты, і прагна ўбіралі ў сябе цёплы пах лісця і зеляніны. Гэта была Палінезія — цудоўны, раскошны водар сушы пасля дзевяноста трох салёных дзён сярод хваль. Бенгт ужо зноў хроп у сваім спальным мяшку. Эрык і Тарстэйн ляжалі на спіне ў каюце і аб чымсьці думалі, а Кнут раз-по-раз выбягаў на палубу, каб панюхаць, як пахне лісце, а потым нешта пісаў у сваім дзённіку.