Читать «Стасевы прыгоды (на белорусском языке)» онлайн - страница 5

- От каб там агарод быў! Я насадзiла б там буракоў, бульбы, фасолi i кветак, каб гэта маё было!

Каваль маўчаў, спусцiўшы галаву.

- I хата ў пана Юзафа харошая. Гэта тая, што каля яе калодзеж з жураўлём?

- Вядома ж, тая, але не харошая, зусiм не харошая!.. Бо няма каму яе даглядаць...

- Каб гэта мне давялося, - гаварыла дзяўчына, - дык я б яе пабялiла як след, на вокны - фiранкi i вазоны, у хаце павесiла б усе мае абразы... Чаму пан Юзаф так не зробiць - адразу было б весялей?..

Каваль уздыхнуў.

- Эх! - сказаў ён. - Каб гэта мы блiжэй жылi, дык Малгося мне дадала б ахвоты, параiла б, як што рабiць...

- Уга!.. Сама ўсё зрабiла б, калi пан Юзаф будзе ў кузнi...

- Але ж у далеч такую, - сказаў каваль, беручы дзяўчыну за палец, Малгося не пойдзе, пакiнуўшы бацьку?

Цяпер замоўкла млынароўна.

- Страшэнна мне Малгося спадабалася, праўду кажу!.. Халера!.. Цяпер вось чалавек дахаты вернецца i сам сабе рады не дасць... А што Малгосi да таго!.. Ёй каб якога аконама?..

- Я ж ведаю, чаго пан Юзаф варты! - прыкрыкнула на яго дзяўчына, трохi адвярнуўшыся. - Пра нiякiх я аконамаў не думаю, толькi пра тое, каб...

Зноў замоўкла, але каваль цяпер ужо ўзяў яе за ўсю руку.

- Ну, - спытаўся ён раптам, - а пайшла б Малгося за мяне?..

Ёй нiбы дух заняло.

- Я не ведаю!.. - адказала.

Шарак рыўком абняў яе i пацалаваў у расхiленыя вусны.

- Яшчэ чаго!.. Такiя жартачкi!.. - сыкнула яна пакрыўджана, вырвалася з яго абдымкаў i, убегшы ў хату, замкнула за сабою дзверы.

Гэтай ноччу абое яны не заснулi.

Назаўтра былi закручаны апошнiя балты i падняты застаўкi. Вада з шумам абрынулася на засохлыя з нудоты колы, якiя захiсталiся i пачалi круцiцца. Млын iшоў як мае быць!..

Ставiньскi, каб не выдаць хвалявання, прыкусiў губу, аднак рукi яго дрыжалi ад радасцi. Агледзеў усё, аблаяў парабчукоў, а тады ўжо запрасiў каваля ў хату, па грошы, i паставiў бутэльку мёду.

Калi ён выклаў на стол новенькiя паперкi, Шарак пачухаў за вухам i неяк сумна ўсмiхнуўся. Млынар заўважыў гэта.

- Што, сынок, - спытаўся ён, - табе i крыўдна яшчэ, што дваццаць тры рублi з кiшэнi маёй выпудзiў?

- За такi рамонт млына мне ад вас можна было б i дачку ўзяць! - шапнуў Юзаф.

- Што? - крыкнуў стары. - Хочаш дачку замест грошай?

- Мне б i тое, i тое...

Ставiньскi быстра зiрнуў яму ў вочы.

- Але ж я за ёю грошай цяпер не дам, толькi пасля мае смерцi, - сказаў ён.

- Мне жыць даўжэй, чым вам, - адказаў каваль i пацалаваў яго руку. - Без пасагу дзеўку вы ж не аддасце, а мне самому так сумна, асаблiва зiмою...

У адчыненым акне мiльганулася Малгосiна галава.

- Ану, iдзi сюды! - паклiкаў бацька.

- Я не пайду, - адказала дзяўчына, засланiўшы вочы, - няхай татка самi ўсё вырашаюць!..

Ставiньскi пакiваў галавой.

- Ой, каваль, каваль! - сказаў ён. - Часу ты тут, бачу, дарма не трацiў. Што ж, калi такая ўжо божая воля, дык аддам я табе дзяўчыну, бо майстар ты добры, i, ведаю, з дастаткам... Толькi дзiця маё не крыўдзь, бо гэтага я табе не дараваў бы...

Праз некалькi тыдняў адгулялi Малгосiна вяселле з кавалём - папелi, папiлi, наскакалiся. Пры выпадку памiрылася двух, даўно пасвараных суседзяў, а пасварылася чатырох. Адзiн з парабчукоў Ставiньскага, трохi падпiўшы, кляўся, што з вялiкага гора ўтопiцца, але абмежаваўся яшчэ большай выпiўкай. Затое адзiн гаспадар, якi даўно меў намер адмовiцца ад гарэлкi, увалiўся нехаця ў сажалку, за што яго жонка добра такi паўшчувала. Ужо ў першы дзень вяселля сталяр з раскiрачанымi, як вiлы, нагамi i вечны рагатун, уладальнiк ветрака, два канкурэнты на Малгосю, пачалi даводзiць знаёмым i незнаёмым, што дзяўчына з ганьбай, а бацька яе лiхвяр, i таму ў млыне iхнiм страшыць i збожжа ў памольнiкаў прападае з мяхоў. Кожны з гэтых няўдалых канкурэнтаў бажыўся, што нiколi не ажанiўся б з млынароўнай... А маладыя тым часам паехалi да каваля...