Читать «Стасевы прыгоды (на белорусском языке)» онлайн - страница 3

Тым часам насоўвалася поўнач. Лодка пачынала дрыжаць, памiж аброслымi астраўкамi чуваць было цiхае плюхаценне, за трыснягом загаралiся слабенькiя таямнiчыя агеньчыкi. Здрадлiвая iмгла засцiлала Малгосi дарогу, i чутно было, як хтосьцi шаптаў у астраўках: "Ага! Ага, не выйдзе дзяўчына адгэтуль!.."

Але над ёю, самотнай, апекаваўся верны прыяцель млын. Яго драбнашыбыя вочы кiдалi раптам у заслону iмглы агнi, чорная, шматногая звярына пачынала трэсцiся, i ў той момант да слыху атуманенай дзяўчыны далятала вядомае ёй пагукванне, голас, якi спяшаўся, клiчучы:

- Малгась!.. Малгась!.. Малгась!.. Малгась!..

Цяпер дзяўчына спакойна адкладала вясло, бо плынь, якая iмкнулася ў вялiзную зяпу млына, сама несла човен да заставак. Малгося лажылася на дне лодкi, як соннае дзiця ў лагодна пагойдванай калысцы, з усмешкай глядзела на слабенькiя вогнiкi, што злосна скакалi над балатамi, i на халодныя, вiльготныя сеткi русалак, якiя хацелi аблытаць яе. А стары млын усё больш ды больш злаваўся i крычаў: "Малгась!.. Малгась!.. Малгась!.. Малгась!..", непакоячыся за сваю дзяўчыну. Нарэшце нос лодкi торкаўся ў палi моста.

Неяк ноччу, выскачыўшы пасля такой вандроўкi на бераг, яна ўбачыла на мосце бацьку. Ён стаяў, абапёршыся на парэнчы, i ўважлiва глядзеў, як вада прасяваецца цераз застаўкi. Малгосiна сэрца задрыжала ад думкi, што гэта i ён не спiць, думаючы пра яе, хоць з выгляду такi абыякавы. Узбегла на мост i, прытулiўшыся да бацькавага пляча, размарана спыталася:

- Каго ж гэта вы, татачка, выглядвалi тут?

- Думаў, што мужыкi рыбу крадуць, - адказаў стары i пазяхнуў. Пасля, пачухаўшыся, памалу павалокся ў хату.

Нiколi яшчэ Малгося не адчувала сябе такой самотнай, акiнутай, як у той момант, i нiколi так моцна не хацелася, каб i яе хто-небудзь палюбiў. Цяпер ёй здавалася, што сталяр з мястэчка, скупы i брыдкi ўдавец, якi еў за трох, грудзi ў якога плоскiя, а ногi раскiрачаныя, нiбы вiлы, што сталяр гэты зусiм прыстойны чалавек. А пра млынара, якi арандаваў вятрак дзве мiлi адгэтуль, часта смяяўся i наогул лiчыўся прыдуркам, яна ўжо не магла думаць без хвалявання!.. Нават падобныя да прадаўгаватых мяхоў мукi бацькавы парабчукi, хлопцы грубыя i сварлiвыя, у сённяшнiм душэўным настроi здавалiся ёй асобамi з мноствам станоўчых якасцей, хоць месяцаў некалькi таму назад яна не магла глядзець на iх без агiды.

* * *

У гэтым цяжкiм становiшчы млын зноў вырашыў дапамагчы дзяўчыне, i вось аднойчы ўнутры яго штосьцi лопнула - з вялiкiм трэскам... Ажно запыленыя мукой парабчукi пабялелi са страху, а Ставiньскi пляснуў шапку аб зямлю!.. Ваду як найхутчэй спынiлi i пачалi раiцца, нават загаворваючы з людзьмi, што ехалi па грэблi. Ва ўсiм доме запанаваў безлад. Хлопцы перабрэхвалiся на мосце, даючы дрэнны прыклад праезджым. Стары не захацеў абедаць i пачаў лаяцца на чым свет стаiць, што вось i памiраць пара, а парсюкi, што жылi пад млынам, бачачы, што нiхто не падсыпае iм вотруб'я, скуголiлi, як перад канцом свету.

У такiм бязладдзi разоў са сто было названа прозвiшча каваля Шарака, i нарэшце адзiн з хлопцаў запрог каня i паехаў у бок горада. Малгосю ахапiў страх, як у той дзень, калi яна, прастудзiўшыся, чакала фельчара, што меўся паставiць ёй банькi. Яна прычасалася, абула новыя чаравiкi i выбегла да млына, якi, нарабiўшы столькi клопату ўсiм, сам развалiўся над грэбляй i вышчарыў зубы - такi задаволены!..