Читать «Плач перапёлкі» онлайн - страница 13

Іван Чыгрынаў

Калі Зазыба прывёў на яе двор чырвонаармейцаў, жанчына спала: па ёй хоць і пярун, абы міма. Будзілі кладаўшчыцу доўга, нарэшце дастукаліся. Ганна падышла да акна, пазнала Зазыбу. Але на парог выйшла босая і ў сподняй.

— Ну, што табе? — спытала яна недавольна Зазыбу.

— Бензін во таварышам камандзірам патрэбны.

Ганна паварушыла плячамі і сказала з гуллівым шкадаваннем:

— А я думала, жаніхоў прывёў!

— Табе абы!.. — хацеў паўшчуваць Зазыба.

Але Ганна гучна засмяялася.

— Дак няма бяльзіну, — сказала яна такім голасам, быццам да гэтага толькі марочыла галовы. — Каб раней, дак можна было б. А цяпер няма. Газы, праўда, ёсць трохі. У кладавой стаіць.

— Што гэта... газа? — спытаў лейтэнант Зазыбу.

— Па-вашаму — карасін, — растлумачыў той.

— А бензіну няма?

— Дак ні каліўка бяльзіну, — зноў чамусьці на ўсю моц засмяялася Ганна. — Увесь аддалі, як машыну калгасную здавалі.

Вайскоўцы пачалі аб нечым перамаўляцца між сабой. Тады Зазыба выкарыстаў момант і цыкнуў на Ганну, як на нявестку:

— Пастыдалася б, голая выйшла!..

Ганна павяла плячамі, знарок сцепанулася.

— Накінула б на сябе што, — зноў буркнуў Зазыба.

Ганна прыціснула да гарачых бакоў сагнутыя ў локцях рукі і быццам з неахвотаю пайшла ў хату. Лейтэнант павярнуўся да Зазыбы.

— Матор у нас заглох, — сказаў ён. — Гаручага не хапіла. Думалі, у вас раздабудзем, а цяпер вось не ведаем, як быць.

— Каб быў, то не пашкадавалі б, — нібы апраўдваючыся, развёў рукамі Зазыба. — Каму-каму, а сваім не пашкадавалі б.

— А коні ў вас ёсць? — спытаў тады чырвонаармеец.

— Ёсць, — замест Зазыбы адказала Ганна, якая якраз вярнулася з хаты адзетая. — Праўда, ахрамелыя. Чырвонаармейскія. Нам іх пакінулі замест калгасных. І ўчора яшчэ траіх бралі. Але запрэгчы можна. Вядома, калі на начлег іх не павялі.

— Тады вось што, — сказаў Зазыбу лейтэнант, — вы нам пакажаце, дзе вашы коні, а яна, — ён кіўнуў на Ганну, — няхай прынясе керасін.

— Дык ета ж далёка ісці па яго! — устрывожылася Ганна.

— Што значыць далёка? — паглядзеў на яе лейтэнант.

— Да ажно ў самы канец вёскі! — сказала Ганна.

— А ты не ідзі вуліцай, — незалюбіў Зазыба, — ступай па загароддзю, дак бліжэй будзе.

— Буду я хадзіць уначы па загароддзі тваім!

— Палахлівая!..

— Ай палахлівая! Бяры сам ключы да ступай у кладавую!

— Ты, Ганна, не дуры, — строга сказаў Зазыба. — Я тама не ведаю, што і як шукаць у цябе.

— Знойдзеш, калі хота будзе.

Размову іхнюю перапыніў лейтэнант.

— Тады няхай ён ідзе з ёй, — прапанаваў лейтэнант і паказаў на чырвонаармейца.

— З праважатым пайду! — засмяялася Ганна і перастала ўпарціцца. Яна вярнулася ў хату, каб наказаць нешта свайму большаму хлопчыку, а тады лёгка, быццам бязважкая, збегла на пахаладалую зямлю па сходках невысокага, складзенага з драўляных круглякоў, ганка.

— Вядзі, — гукнула яна чырвонаармейца.

Ужо на вуліцы лейтэнант сказаў Зазыбу: