Читать «Пахвалі пражыты дзень» онлайн - страница 57

Быў такі момант у біяграфіі Іскані, калі людзі з трывогай пачалі думаць: хто ж заўтра тут будзе жыць, зямельку песціць? А потым пачала заставацца моладзь, сама па сабе, стыхійна, гледзячы адзін на аднаго. I гэта ўсяліла надзеі. Застаўся ў калгасе Анатоль Кавалёў, бацька цягнуў яго ў Мінск да сябе, але ён не паслухаўся, ажаніўся з Марыяй Панадысёвай. Ён — трактарыст, яна — медычка. Медычка! Для вёскі — знаходка. Усе браты Ляльковы засталіся — Васіль, Уладзімір, Міхаіл і Дзмітрый. Трактарысты. Дамы для сябе пабудавалі, з маці жыве толькі халасцяк Дзмітрый. Але і для яго наваселле зробяць, калі ў бацькоўскай хаце не ўжывецца. Як мурашы хлопцы, адзін каля аднаго. Праўду гавораць: брат моцны братам. Людміла Іванаўна, іх маці, не нарадуецца. I наша, гледзячы на Ляльковых, сказала неяк: «Зайздрошчу я Люсі». Я адразу лаўлю яе на слове:

— А ты ж хацела, каб твае дзеці ў гарадах жылі?

— Тады хацела, а цяпер і ў вёсцы добра,— адказвае маці.

Мікалай, сын Івана Радзівонавіча Глусцова, таксама застаўся. Працаваў на трактары, камсамольцы яго на свой з'езд у Маскву пасылалі, раённая газета змясціла партрэт хлопца. Газета гуляла па вёсцы. Не хавалі радасці землякі, ляпалі па плячы, хвалілі: малайчына, Коля! Ёсць і сярод нас героі, не лапцем боршч сёрбаем. Мікалай — чалавек замкнёны, ціхмяны, хоць і характар мае настойлівы. Прыемнай была, вядома ж, для яго ўвага землякоў, але выгляду не падаваў — стрымліваў пачуцці. А бацька, ты ж ведаеш Івана, свяціўся ўвесь тварам, за словам у кішэню ён не палезе, гаварыў: «Не для таго я пяцёра дзяцей на свет пусціў, каб на падхваце былі ў іншых! Не выйдзе! Толькі наперад! А калі хто пакрыўдзіць уздумае — я побач!» У гэтых словах — і гонар, і жыццёвая лінія Івана Радзівонавіча. Не за ручку вядзе па жыцці ён сваіх дзяцей, а словам, уласным прыкладам. Сам у калгасе, і дзеці пры ім. У горадзе толькі старэйшы, Міша, трамвай водзіць. Іван і Аня вучацца ў сельскагаспадарчым тэхнікуме, як некалі Мікалай. Васька пакуль школьнік.