Читать «Высокі страх» онлайн - страница 9

Васіль Ткачоў

– Гэта ён нас хваліць, што пешшу ідзём, – заўважыў тата.

Максімка памахаў жаўранку рукой, гучна сказаў:

– Дзякуй табе, птушачка!

Прайшлі яшчэ трохі полем і дарога нырнула ў лес, тата запаволіў хату, паглядзеў на сына:

– Чуеш? Гэта дзяцел тукае: тук-тук-тук! А чаму ён так тукае, ты ведаеш?

Максімка паціснуў плячыма:

– Забаўляецца, мусіць?

– Не, сынку: гэта ён корм сабе і сваім дзеткам здабывае. Няма калі яму гуляць. Пад карой у старых дрэвах шмат розных кузюрак жыве, вось ён і дастае іх. Працавітая птушка дзяцел, нічога не скажаш. Ён не толькі корм здабывае – і лес ратуе ад розных караедаў.

Перад крынічкай спыніліся, напіліся халоднай, як лёд, вады. Крышачку адпачылі. І пайшлі далей.

– А вунь, бачыш, ямы, – паказаў тата на акопы, што зараслі ўжо густым кустоўем.– Іх нашы салдаты ў вайну капалі, яны займалі тут абарону, каб вораг не прайшоў у нашу вёску.

– І не пусцілі? – зацікавіўся Максімка.

– І не пусцілі, – упэўнена сказаў тата.– Бачыш жа, наша вёска жыве… А маглі б і спаліць яе немцы, з зямлёю зруйнаваць. Тады б і мы не жылі тут. Трэба дзякуй сказаць салдатам.

Хлопчык ледзь чутна прашаптаў:

– Дзякуй… – І падаў тату руку: з ім не так страшна.

А потым закувала зязюля: “Ку-ку! Ку-ку! Ку-ку!” Тата папрасіў Максімку, каб той лічыў, колькі разоў пракукуе птушка. Максімка лічыў, лічыў… і збіўся.

– Ну, і колькі ж? – пацікавіўся тата.

Хлопчык развёў рукамі, а потым знайшоўся:

– Багата разоў!

Тата ўсміхнуўся:

– Значыць, у нас з табой наперадзе яшчэ ўсё жыццё, сынок. Калі зязюля накувала нам шмат год.

Амаль каля самай дарогі яны ўбачылі сунічную палянку. Ягад было так багата, што яны і самі наеліся, і для бабулі з дзядулем сабралі.

Перад самай вёскай іх дагнаў аўтобус. Шафёр прытармазіў, выглянуў з акенца і кіўнуў галавой: залазьце, пешаходы!

– Дзякуй, мы ўжо прыйшлі, – адказаў яму тата.

– Матор закапрызіў, – быццам апраўдваўся шафёр перад хлопчыкам і ягоным татам.– Давялося падлячыць яго. Цяпер спазняцца больш не будзем.

І ён націснуў на газ.

Аднак Максімка ніколькі не пашкадаваў, што ён пешшу прыйшоў сёння ў госці да бабулі з дзядулем. Якая, аказваецца, цікавая гэтая дарога!

ДЗЯДУЛЕЎ АКВАРЫУМ

На зімовыя канікулы Уладзік прыехаў у вёску. Тут жывуць яго дзядуля Якаў і бабуля Пелагея. Старыя пацікавілся ў малога, што новага ў горадзе, як там яго мама і тата, а тады дзядуля адразу ж прапанаваў унуку:

– Калі ёсць жаданне, то пайшлі са мной…

– А куды? – зацікавіўся хлопчык.

– На рэчку. На нашу Гутлянку. Пакажу табе нешта такое, чаго ты ніколі, ведаю, раней не бачыў. Дык што, збіраешся? – дзядуля яшчэ больш заінтрыгаваў унука.

– Я хутка! – і Уладзік пачаў збірацца.

–Пачакай толькі мяне на двары: я нешта вазьму ў кладоўцы… – дзядуля загадкава паглядзеў на ўнука і выйшаў.

Рэчка недалёка ад хаты, і неўзабаве яны, стары і малы, крочылі ўжо па лёдзе, якім была скута Гутлянка. Лёд быў надзіва чысты і празрысты, таму хлопчык адразу ўбачыў пад ім шмат рыбак. І зусім маленькіх, і крышачку большых.