Читать «Паляванне на Апошняга Жураўля» онлайн - страница 73

Алесь Жук

— Чаго гэта гарэлкаю ад цябе прэ?

— Гэта ён мне бутэльку вынес, а папробаваў — як спірт.

— Ну, заганяйце гэту машыну на двор, хваціць вам там гаварыць. Толькі ціха, бо малая заснула. Не дачакалася бацьку,— з парога загаварыла цешча.— Аксана не прыехала?

— Не, яе ж у калгас на тры дні паслалі... Заўтра зранку паедуць.

— Дак, можа, праедзем на поле? — спытаў цесць.

— Але на машыне, яшчэ хто што скажа...— не ўтрывала цешча.

— Ну і што? На маёй машыне ніхто тут не зачэпіць. Толькі вазьміце цэлафану, каб задняе сядзенне закрыць, накідаем туды.

— То дай яму, Надзя, мой брызентавы плашч. I пакуль мы закруцімся туды, нам напячы трохі чаго.

Цесць хутка затупаў пад паветку, прынёс скрутак поліэтылену, якім накрываюць сіласныя бурты.

У яго ўсё было, усё ляжала так, што зразу і ўзяць можна было.

Калі праязджалі паўз брыгадны клуб, які свяціўся агнямі, Мішка папытаўся:

— А што, студэнты яшчэ тут?

— Не, паехалі. Рабочых прыслалі на буракі і на сілас. Але спрэс маладыя і весялейшыя за студэнтаў. Кожны вечар танцы, а адзін фокусы паказвае, дальбог, лепш, чым у тэлевізары. I я хадзіў глядзець, і Надзя. Спраўныя хлопцы і дзяўчаты.

К канцу дня на цесцевым твары выступіла густое, як шэрань, шчацінне і пры святле лямпачкі прыборнага шчытка адсвечвала чырванаватым водсветам.

Па раллі пад’ехалі да куч бурачніку. Ля большае з іх Мішка спыніў машыну.

— Свет патушы, нашто, каб здалёку відно было,— сказаў цесць.

— Цёмна ж будзе.

— Нічога, вочы прывыкнуць скора. Яшчэ не так туха, як здаецца.

Цесць рассцілаў на задняе сядзенне цэлафанавую плёнку. Вочы і сапраўды прывыклі да цемры, і яна не здавалася такою глухою, як з машыны, пры ўключаным святле фар.

— Адчыні мне багажнік, а ты бяры, акуратна збірай з гэтае кучы бурачнік.

Пракаповіч у бярэма браў вільготны лапушысты бурачнік, клаў яго парадкам на задняе сядзенне, так, каб улезла больш. Бурачнік быў адабраны самы вялікі, самы лапушысты.

Цесць патрашыў малыя, непрыкметныя кучкі, і па тым, як у багажніку глуха грукала, Пракаповіч дагадаўся, што там і не пахне бурачнікам, што цесць загружае буракі. Ды пра гэта ён змікіціў адразу, як загаварыў цесць пра бурачнік — цесцеву натуру зяць успеў вывучыць: ён нічога свайго не ўпусціць, возьме колькі трэба, і гэтую хватку яго ён пачаў пераймаць і пераканаўся, што то навука патрэбная, а так не меў бы ні цяперашняе работы, ні кватэры кааператыўнае, якая хутка будзе...

Калі селі ў машыну, цесць крахтануў, папрасіў:

— Правядзі светам там, дзе я браў

I пакуль Пракаповіч пасвяціў яму, прыбраў пакінутыя на зямлі буракі, акуратна склаў кучкі бацвіння і ў машыне задаволена сказаў:

— Паехалі, але свету далёка не ўключай.

Пракаповіч ухмыльнуўся.

Пакуль дома Пракаповіч складаў у кучу бурачнік, цесць перанёс прывезеныя буракі ў пограб, там, дзе былі ссыпаныя і са свайго агарода.

У хаце ўжо стаяла на стале вячэра. Пад яе выпілі прывезеную Мішкам бутэльку, і пасля гэтага ён яшчэ сабраўся да суседа, трактарыста Віцькі, з ім падаліся ў клуб да рабочых. Там танцавалі да дванаццаці гадзін і з танцаў праводзілі Зінку і Аньку, якія кватаравалі ў Віцькі. Зінка засталася з Віцькам, Анька не надта супраціўлялася Пракаповічу — дзяўчатам было па дваццаць пяць і на жыццё яны глядзелі проста.