Читать «Свята пчалы» онлайн - страница 8

Рыгор Барадулін

ПA ЗЯЛЁНЫЯ ВЕНІКІ

Прыйшоў пятрок — сарваў лісток...

Прыказка

Пакуль вятрок гаямі не прайшоў I не сарваў лісток з бярозы, Ідзём у лес ламаць вішшо. Пад пожняй стракацяць стракозы. Як парыць! Конікі пілуюць ціш. Ступаеш босаю нагою. Залез на дрэва — ўніз ляціш, Бяроза выгнецца дугою. Куды ні паглядзіш — з усіх бакоў Ураз цябе ўсяго акрыла Зялёнай хмарай матылькоў, Трапёткіх, клейкіх, аднакрылых. Яны дрыжаць i хочуць паляцець Туды, дзе гуд стаіць чмяліны I дзе з мядзведзіцай мядзведзь Збіраюць дзетухнам маліну, Дык венікі зялёныя ламай, Галінку выбірай любую! Бярозку адпускай — няхай К налеццю больш вішша гадуе. А сонца нізка. У дарогу час! Вішша ляжыць у кучы многа. Як мёд, такі салодкі квас І луста хлеба аржанога. Ад злых мурашак ды ад крапівы Усё смыліць, гарыць без дыму. Дадому крочыш, ледзь жывы, З ахапкам лета за плячыма...

СВІНУХА

Гербарыяў ніколі не збіраў. Да тэрмінаў лацінскіх глуха вуха. Запомніў добра са шматлікіх траў Адну, з пацешнай назваю — свінуха. У горле перасядзе ветру ком,— Заперхае уранні восень суха. Ляжыць узмежак кормным вепруком, На хібе шчэццю шэжыцца свінуха. Пакуль мяцеліц белыя вужы Не папаўзлі па хібе — ў светлы вечар Скубі густую, пэндзлікі вяжы, Мачы ў пабелку ды нявесці нечы. А пастушкі назябнуцца за дзень, Свінуху паляць, чмыхаюць насамі. Як старац невідушчы, дым брыдзе, За корч спаткнецца, заклубіцца ў яме. Мароз не браў ляйчыны ў дзве рукі, Хлеў рохкае паважнасцю свіною, Ды закурэлі ўзмежкавы бакі, I смылень пахне першай свежыною. Дамоў вячэраць прыйдуць пастушкі, Пакрэплыя далоні бульбай паляць. Свінухаю не толькі армячкі Прапахлі — хлеб, i соль, i стол, i пальцы. Пакуль з сакоўнай муравой вясна Прытупае сцяжынай баравою, Свінуха пазніцелая адна Праз снег праб'ецца першаю травою.

А БЯСЕДА ЦЯЧЭ...

Ідзі, кумок, касі мяту — Накрый куме хату. Ідзі, кумок, касі сена— Накрый куме сені... З народнай песні Бутля з горкім, з мядовым Угінаць сталяніцы, А бяседнаму слову Ручаінаю ліцца. З поду ўзятаму хлебу Крута ўсыпацца соллю. I спазняцца не трэба На бяседу ніколі. Позна прыйдзеш — ласкава Скажуць: — Хлопец не жвавы, Каб шырэй ты ступаў, Дык на чарку б папаў! Пояць хмельнай сытою, Кормяць стравай сытою. Адразаюць акрайчык, Каб быў сын Мікалайчык. З імі разам пад дзень Запяеш ты заўзята, Як на куміну хату Дождж ідзе, снег падзе. Галава забаліць Ад вясёлага тлуму, Будзеш разам маліць З імі добрага кума, Каб ішоў касіць мяту — Накрыў куме хату...