Читать «У добры час» онлайн - страница 38

Іван Шамякін

— Маша!

Яна павернецца.

— Максім!

Яны пойдуць адзін аднаму насустрач павольна, але яна не стрымаецца, яна кінецца і імкліва абдыме яго. Пасля яна будзе глядзець яму ў вочы — які ён стаў, — гладзіць яго шчокі, жартаўліва кратаць вусы.

— Максім!

Магчыма, што яна заплача. Хіба сорамна ў такі момант заплакаць? Яна-ж шэсць год чакала яго.

Чакала...

Маша схамянулася і ўспомніла другое: як яна, апранутая па-святочнаму, чакала яго ў дзень прыезду, і як яны з Алесяй рыхтаваліся да яго прыходу. Сорам, абраза і крыўда напоўнілі яе сэрца.

І вось, нарэшце, ён успомніў пра яе. Не, яму напомнілі... І... прыслаў маці запрасіць... Куды? На вечар... да Шаройкі... Маша падняла галаву, сустрэла нецярплівыя позіркі Сынклеты Лукічны і Алесі і зразумела, што яна занадта доўга маўчыць, што ад яе чакаюць адказу. Яна паднялася, наблізілася да стала і, хаваючы хваляванне, ціха, але выразна сказала:

— Скажыце вашаму сыну, што ён... — яна пашукала патрэбнага слова, не знайшла і, махнуўшы рукой, адвярнулася да акна.

Сынклета Лукічна апусціла галаву і доўга моўчкі перабірала складкі спадніцы. Потым вінавата сказала:

— Машанька, родная. Хіба-ж я... — і таксама не скончыла — праслязілася.

Маша схамянулася і хутка падышла да старой.

— Не трэба, цётка Сыля... Даруйце мне,— і ў самой на расніцах заблішчэлі слёзы.

13...

Замест снегу, якога чакалі з своеасаблівай сялянскай тугою, заходні вецер прыгнаў дождж. Ён пайшоў нечакана, пад раніцу, калі яшчэ не адлёг мароз. Усё — зямля, дрэвы, стрэхі — пакрылася звонкай ледзяной коркай.

Маша занепакоілася: абліваха можа пашкодзіць пасевы азімых. Яна прагартала кніжкі сваёй небагатай сельскагаспадарчай бібліятэчкі, але нічога аб гэтай бядзе не знайшла. Трэба распытаць у старых. Праўда, пасля таго, як яна па-сур'ёзнаму стала цікавіцца агранаміяй, яна пераканалася, як часта практычныя веды старых мудрацоў, накшталт Шаройкі, разыходзяцца з навукай. Аднак і ў практыкаў ёсць вельмі многа карыснага. Маша не грэбавала іх парадамі, нават завяла асобны сшытак і запісвала іх, а пасля параўноўвала з тым, што вычытвала ў кнігах і рабіла пэўныя вывады.

Але сёння ёй не хацелася ісці ў канцылярыю, дзе звычайна ў непагоду збіраліся калгаснікі. Яна баялася сустрэцца з Максімам. Як некалькі дзён назад яна прагнула гэтай сустрэчы, так цяпер не хацела. Яна саромілася прызнацца сабе, што баіцца. Не, не, яна не баялася! Гэта было нейкае іншае пачуццё, больш складанае і, можа, таму больш пакутлівае. Нельга сказаць, што ёй было вельмі балюча. Хутчэй — было сорамна перад людзьмі. Што цяпер будуць гаварыць аб іх адносінах? Каго будуць абвінавачваць — яго ці яе?

Аднак турботы за пасевы заглушылі ўсе іншыя пачуцці. Такі ўжо ў яе характар. За калгаснае заўжды душа балела, кожную страту ў калгаснай гаспадарцы перажывала, як сваю асабістую. І праз гэта — як часта і непрымірыма спрачалася, лаялася з Шаройкам! Яна ведала, што за гэта Амелька амаль ненавідзіць яе, хоць вонкі нянавісць яго ніколі не вырываецца: заўжды ветлівы, спакойны, слухае ўважліва, часта згаджаецца, нават раіцца. Маша ніколі не плаціла яму такім-жа пачуццём. Наадварот, яна адчувала да яго нейкую своеасаблівую павагу і часта абараняла ад незаслужаных абвінавачванняў.