Читать «У добры час» онлайн - страница 24
Іван Шамякін
— Хто? Тангенс?
Алеся спачатку не зразумела, потым, зразумеўшы, абурылася:
— Не прыкідвайся, калі ласка. Я-ж бачу. Ты добрую гадзіну глядзіш у адну старонку.
Маша глянула ў кнігу і пачырванела, пераканаўшыся, што гэта сапраўды так.
— Максім твой, вось хто! Разгубіў ён, відаць, там, на сопках Маньчжурыі, усё сваё сумленне.
— Алеся!
— Што Алеся? Мне балюча, крыўдна. Гэта абражае мяне! Так рыхтаваліся, так чакалі!
Маша стрымала ўздых, прыкусіла губу і паківала галавой.
— Ты вельмі сурова асуджаеш яго. Трэба-ж зразумець. Там столькі сяброў, родзічаў, і ўсіх ён не бачыў шэсць год. Адзін, другі пакліча... І паспрабуй пасля ад іх вырвацца, асабліва, калі ўсе вып'юць... Трэба-ж разумець...
— Не суцяшай ты сябе, калі ласка... Не люблю я гэтай твае пакорлівасці. Каму трэба твая знешняя спакойнасць? Я-ж добра ведаю, што ў цябе на душы. Чалавек павінен умець не толькі стрымліваць свае пачуцці. Ён павінен умець і абурацца, пратэставаць, лаяцца, калі гэта трэба. Я вось не магу маўчаць! І я з ім яшчэ пагутару!
— Ну, ну! Пачала... Дазволь ужо мне самой з ім пагутарыць.
— Убачыш — і зноў раскіснеш.
— Вось ты як думаеш пра мяне, — пакрыўдзілася Маша.
— Пра цябе я добра думаю, а вось пра яго...
Пакінь, Алеся, — нездаволена зморшчылася Маша.
— Кінула.
Алеся зноў разгарнула падручнік, хутка прагартала некалькі старонак, потым хвілін на пяць паглыбілася ў адну з іх і раптам ціха заспявала:
— Косінус — сінус — сінус... І катангенс — тангенс — тангенс...
Маша папрасіла:
— Ды хопіць табе. Якая кепская прывычка — спяваць усё, што трапіць на язык.
— Я гукі люблю. Ты паслухай, якая тут алітэрацыя. Кос-с-сінус-с-сінус... Сыплецца. І раптам ка-тан-генс,— яна па-дзіцячаму радасна і весела засмяялася. — А ты кінь свайго Вільямса — гэта не для сённешняга вечара. Давай лепей вершы чытаць — і тут-жа ўздыхнула. — Як я зайздрошчу табе, што ты з такой цікавасцю можаш чытаць Вільямса, Лысенку. А для мяне проста пакуты — хімію ці вось гэтую трыганаметрыю вучыць.
Алеся выцягнула аднекуль з-пад стала томік любімага паэта, разгарнула наўгад, прачытала:
Хачу неспакойнаю хмарай грымець, Маланкамі ўвесь апавіты...
Задумліва паўтарыла, падняўшы вочы, смакуючы кожны гук.
— Якую ўладу мае чалавек над словам: так проста, звычайна і словы звычайныя. Чаму я не магу папісаць так? Я-ж адчуваю гэта розумам, сэрцам.
Алеся чытала доўга, нястомна.
Не сустрэліся ні разу мы з табою за вайну, А твае лісты з маімі стрэчу мелі не адну.
Маша паднялася.
— Я выйду. У мяне галава баліць.
Сястра правяла яе засмучаным позіркам і, калі яна вышла, цяжка ўздыхнула.
На двары — цёмна і ціха. Толькі вецер даносіць шум недалёкага хвойніку. Вецер — марозны, калючы.
Галава сапраўды балела. Проста гарэла ўсё. Гэта ад таго, што яна так напружана доўга думала. Ёй хацелася апраўдаць Максіма, каб супакоіцца і самой. Але апраўданняў, акрамя таго, якое яна выказала сястры, не было «Тры дні, як дома, і не мог зайсці. Чаму? Чым растлумачыць? А так пісаў... Здаецца аб усім ужо дамовіліся. Нічога не было няяснага. Шэсць год чакала, шэсць год жыла аднымі надзеямі, верыла, кахала ўсім сэрцам... Састарылася, — яна горка ўсміхнулася. — А цяпер што-ж, Максім Антонавіч, можа, трэба пачынаць спачатку?»