Праз колькі дзён па тым, як на кладахВанёк з Міронам пахавалі родных,Іх грозны камандзір аддаў загадАб партызанскіх акцыях смяротных.Каб трохі боль уняць, расслабіць злосць,Ды і каб страхі на людзей аселі –Па вёсках зоны ўсёй, дзе толькі ёсць, -Ліквідаваць калабарантаў сем'і!А каб ахвяры не змаглі ўцячы,Даведаўшыся, што ідзе расправа, -Усіх іх працягом адной начыСхапіць і расстраляць на месцы прама.Мірон, ад шоку адышоўшы ледзь,Увесь яшчэ ва ўладзе смутку й болю,Адчуў, што за бацькоў нявінных смерцьI ён гатоў даць гневу сэрца волю.Той дзень чамусьці боль калоў вастрэй.А ўвечары, ужо як згасла сонца,Мірон пачуў, што ў спіску на «расстрэл»Ёсць і сям'я Сцяпана Занямонца.У першы момант ён аслупянеў.«Не можа быць!..» Адчуў, як за грудзінайУ страх і жах перарастае гнеў,I кінуўся бягом да камандзіра.Той быў ужо прыклаўшыся крыху –Як і штовечар, ды і ўдзень таксама,I хоць зусім не рады быў Буйку –Прыняў узрушанага партызана.М і р о нТаварыш камандзір, клянуся вам:Яны не вінаватыя! Паверце!К а м а н д з і рХто?М і р о нЗанямонцы! Я іх знаю сам!Няма за што іх прысуджаць да смерці.К а м а н д з і рОго, як пафасна! Баец Буёк —Адставіць пафас! I прашу запомніць:Мы ўлада тут і знаем кожны крокЛюбога. Мы не чынім беззаконніц.Ты Занямонцаў ратаваць прыбег.А дзе іх сын? Дзе іх нацдэм зацяты?У партызанах, можа? Немцаў б'е?Ці ўцёк, збаяўшыся суда й расплаты?М і р о нТаварыш камандзір! Іх сын ЯкубНе стане немцам слугаваць ніколі!Ён ненавідзіць іх! I быў бы тут,Калі б не тыя тры гады няволі...К а м а н д з і рАдставіць глупства! Вось табе мой сказ:Ты - дрэнны сын: замест таго, каб смерцюЗа смерць бацькоў спагнаць, ты ў гэты часСпагады просіш здрадніцкай сямейцы!Якая ганьба! Проста стыд адзін!I гэта - лепшы партызан атрада!М і р о нНе здрадніцкай, таварыш камандзір!Не здрадніцкай! У чым і дзе іх здрада?..К а м а н д з і рБаец Буёк! Кру-гом! І шагам-арш!Ты што - аглух? Ці захацеў пад арышт?Мірон збялеў і задыхнуўся аж:Мацней, чым гэты ўдар пад дых, не ўдарыш.Ён выскачыў са штаба і бягом –Да канавязі, да свайго Гнядога.«Хутчэй, хутчэй, мой конік наўздагон!Каб апярэдзіць! Да бяды нядоўга!Не дам расправу учыніць, не дам!А там - хай будзе ўжо сабе, што будзе!Як што - дык з Волечкаю напаламПадзелім лёс у смерцявой астудзе!..»Без сцежак, нацянькі, праз лес густы,Праз баравіны, выспы і паляны,Ён рваўся, абмінаючы пасты,На Слабаду - злабой і страхам гнаны.I вось ужо абрыс знаёмых стрэх,Знаёмы двор, свіцяцца цьмяна вокны.Мірон кулём з каня, і раптам - стрэл,Услед - другі, і страшны лямант Волькі.Ён на бягу, чаргой кароткай даўПа верхняй шыбіне, вышэй фіранак.Святло пагасла ўміг. З дзвярэй, як здань,Жанчына ў белым выбегла на ганак.М і р о нТы, Волечка? Хутчэй бяжы! Ўцякай!В о л ь к аМірон! Мірон!.. Ён іх забіў! Міронка!М і р о нБяжы, зараначка, бяжы! Бывай!Я затрымаю гэтага падонка!Волька кінулася на загуменне.Гэй, ты, што ў хаце! Я — Мірон Буёк!Ты чуеш там? Выходзь! Страляць не буду!Ты - не патрэбен мне. Выходзь!Праз хвіліну з дзвярэй выходзіць з аўтаматам напагатове Загрэбін.Ванёк!Дык гэта ты іх.... без суда-прысуду?В а н ё кА ты - чаго тут?М і р о нБог мяне паслаў -Нявінных ратаваць ад рук ад братніх.За што ты іх, Ванёк? Ты ж добра знаў,Што іх віны няма...В а н ё кЁсць! Сын іх - здраднік!..* * *Паўзводна, рад у рад, стаіць атрад.Мірон, у споднім, - ад усіх на ўзбоччы.К а м а н д з і рУвага! Смірна! Слухайце загад!«За дызертырства, зробленае ўночы,За прымяненне зброі, каб сарвацьАператыўна важнае заданне, -Байца Буйка Мірона - расстраляць!»Прывесці прыгавор у выкананне!
