Читать «Каласы» онлайн - страница 10

Кастусь Цвірка

Бацькаўшчына На пясчаным грудку Зямлі                 (там растуць арабіны i слёзкі) Веска наша жыве... Ніводзін лівень i снег,                 ніводзін вецер, што заўсёды                 ляціць куды-небудзь, Не абамінае двор наш i хату                 пад небам. Дні, як белыя ветразі,                 прыплываюць да нас                 з усходняга небакраю, За бярозы чапляюцца... Кожны — па-рознаму звоніць,                 на чыстых граючы струнах, Кожны — як ясны пярсцёнак,                 як дарагі падарунак. Мы ix ад сябе не пускаем,                 сцеражом,                 як у Заўтра кладку: Хай у вочы плывуць, Хай у вушы плывуць, Хай у жылы плывуць                 да астатку. З календара хлебароба (успамін) Снягамі ўжо аселіцы Засыпаны без ладу. Ix аддалі мяцеліцам У поўную уладу. Ды ў бацькі твар — як сонца, Разгладзіліся зморшчыкі: Яму мех шчасця сёння Напелі калядоўшчыкі. Напелі, напрарочылі З калматаю «казою» Пра поле, дзе, ахвочыя, Растуць жыты лазою, Дзе каласы пад ліўнямі Згінаюцца вясёлкамі, Дзе звонка ночы жніўныя Гукаюць перапёлкамі... I бацька ўжо не чуе Мяцеліц свіст няроўны. Ад рання штось чаруе Каля плугоў-баронаў. Ён думку — сон пра лета У сэрцы ўжо мілуе. Нанова ўсе палеткі У галаве малюе. Дзядзька Адам У вёсачцы нашай некалі жыў дзядзька Адам. Казалі, i птушкі ніколі не зачапіў дзядзька Адам. Касіў, поле араў, баранаваў дзядзька Адам, Сыноў i дачушак малых гадаваў дзядзька Адам. Нідзе ў жыцці не бываў, апроч вёскі ўласнай глухой, дзядзька Адам, Поезда нават не бачыў за вечнаю працай сваей                 дзядзька Адам, Век прахадзіў між знаёмых палёў i лясоў                 дзядзька Адам, A паміраць аж за трыдзевяць земляў пайшоў                 дзядзька Адам. * * * Мова зямлі маёй! Мова бацькаўшчыны! Пачую твой гук на чужой зямлі, I — бумкае чмель у гародчыку басам, Трубяць за возерам жураўлі. У хаце бярвеннай, ля печы — далёкая — Ходзіць мацерына чапяла. На плоце певень — жар-птушка — галёкае, Збудзіўшыся, бзыкае ў шыбе пчала. Дарма мне казалі, што ў пальмавым краі Я нават успомніць цябе не змагу, Што іншая песня — мелодыяй раю — З душы маёй выцесніць просты твой гук. Мова мая! Для мяне ты заўсёды — Сонца вясновага цёплы прамень, Дзіва ляснога поўныя соты, Рэчка, што асвяжае ў сухмень.