Читать «Йĕрсем çухалмаççĕ» онлайн - страница 26

Розин Ярандай

— Галя лагере ҫитеймерӗ-и-ха? — ыйтрӑм хӗрарӑмсенчен.

— Канмалли кун паян унӑн. Хулана кайрӗ, ― пӗлтерчӗ арҫын.

. Кӑмӑл пӑсӑлчӗ: кирлӗ ҫынна кураймарӑм, ахаль лӑпӑстатса ҫӗрерӗм. Текех тытӑнса тӑрас килмерӗ манӑн, ҫуллахи лагерьтен тухса, ялалла чавтартӑм.

Мӑн ҫул ҫине дояркӑсем кӑтартнӑ ансӑр сукмакпа ухрӑм. Умӑмра, пӗр ҫирӗм-вӑтӑр утӑмра, ялалла пӗр йӑрӑс пӗллӗ хӗрарӑм утать. Эпӗ те кӗҫех унпала танлашрӑм, сывлӑх сунтӑм. Ман сасса илтсен, хӗрарӑм вӑрт ҫаврӑнчӗ, чышкӑ чӑмӑрларӗ.

— Ма унашкалах хӑрарӑр? Шухӑша кайнӑ вӑхӑт пулчӗ-и? — сасса ҫемҫетсе, йӑвашшӑн ыйтрӑм эпӗ.

Хӗрарӑм чӗнмерӗ, ман ҫине сиввӗн шӑтарасла пӑхрӗ. Хӑй сиксе чӗтрет. Такампа харкашнӑ-тӑр. Ҫук, тавлашнӑ ҫеҫ мар, тытӑҫса та илнӗ пулас: платье ҫанни ҫӗвӗрен татӑлса тухнӑ.

— Эпӗ те Уйкаса каятӑп. Иккӗн ҫул кӗскелет, теҫҫӗ. Ҫавӑнпа хӑваласа ҫитрӗм. Каҫарӑр, хӑратма шутламанччӗ, ― терӗм эпӗ.

Ҫавӑнтах вӑл та мана палласа илчӗ, йӗркеллех калаҫма пуҫларӗ:

— Эсӗ мар-ха, лешӗ, вӑрманта тӗл пулаканни, сехре хӑпартрӗ, тӑр-кӑнтӑрлах ҫаратрӗ. Ывӑлӑм валли туяннӑ кучченеҫе те, сумкӑри апат-ҫимӗҫе те, кӑкӑр ҫыххине пытарнӑ укҫана та — пӗтӗмпех туртса илчӗ, пӗр япала хӑвармарӗ.

Уйкас ҫынни пулчӗ иккен ман ҫулташ. Пахчаҫимӗҫ бригадинче ӗҫлекенскер. Пасартан хӑяр сутса таврӑнать имӗш.

— Паллаймарӑр-и ҫыннине? — ыйтрӑм унран.

— Ятне пӗлеймерӗм ҫав. Хулана ир-ирех кайсаттӑм та. Ыттисенчен йӗнӗрех ыйтрӑм та наччасра сутса пӗтертӗм. Мӗн кирлине туянкаларӑм та пыратӑп ҫапла ҫулпала. Пракух хӑртнинче тӗмӗ хушшинчен пӑшаллӑ ҫын сиксе тухрӗ, велосипеда кап ярса тытрӗ. Те хӑранипе, те велосипед тайӑлнипе ҫӗре тӗшӗрӗлсе антӑм. Йӗксӗк тӗрех пилӗкрен ярса тытрӗ те пӑчӑртама пуҫларӗ… Ой, калама та аван мар… Аран-аран вӗҫерӗнсе тартӑм. Халиччен курман ӑна эп. Типшӗм питлӗ, хӗсӗк куҫлӑ. Янахӗ йӑлтах шӑртланса кайнӑ. Хӗрӗнкӗ хӑй. Ҫӑварӗнчен тӗтӗм шӑрши перет.

— Пӗр-пӗр сӗтӗрӗнчӗк ӗнтӗ. Ӗҫсӗр аптраса ҫӗрекенскер…

— Ку тӑрӑхра ӗҫсӗр ҫӗрекен ҫук, ― шантарса каларӗ хӗрарӑм. ― Ӗҫҫи вӑхатенче уй-хиртен кӗме пӗлместпӗр эпир. Мана тапӑнакан аскӑн-тӗскӗн пулас.

— Чим-ха, ― чарса тӑратрӑм эп ӑна, ― аскӑнскер-тӗк, мӗне кирлӗ ӑна сумкӑри апат-ҫимӗҫ. Ҫук, мӑшкӑлласси унӑн иккӗмӗш вырӑнта тӑнӑ. Пӗрремӗшӗ — апат-ҫимӗҫ тупасси. Таркӑн пуль вӑл.

«Таркӑн» сӑмаха илтсен, хӗрарӑм шухӑша кайрӗ. Анчах тавлашмарӗ — арҫын тапӑннӑ вырӑна кайса кӑтартрӗ.

Пракух хӑртни тесе вӑрман варринчи уҫланка калаҫҫӗ. Уҫланкӑ хӗрринче яштӑк хурӑнсем ӗсеҫҫӗ, тепӗр енче ҫирӗклӗх пуҫланать. Лакӑм-тӗкӗмлӗ ҫул пӗкӗ пек авӑнса иртет. Шӑпах ҫакӑнта, кукрашкаллӑ юман тӗлӗнче, ярса тытнӑ хӗрарӑма таркӑн.

Ҫул хӗрринче, нӗрӗк вырӑнта, пушмак йӗрӗ пур. Сулахай ура йӗрӗ! Унӑн тӑршшӗ вӑтӑр сантиметр, сарлакӑшӗ — пиллӗк ҫурӑ. Пушмак вӗҫӗ пуклак, кӗлли — тайлӑк.

Йӗре фотоаппаратпа ӗкернӗ вӑхӑтра пирӗн пата тата иккӗн пырса тӑчӗҫ. Хӗрарӑмпа арҫын. Вӗсем те хуларан таврӑнаҫҫӗ. Ҫур сехет каялла кунта мӗн пулса иртни вӗсене те тӗлӗнтерсе ячӗ.

Тӑрӑшсах кӗмеркке майларӑм. Мӗншӗн тесен ку йӗр те эпӗ палланӑскер — Ухватов тӑхӑннӑ пушмак йӗрӗ!