Ты бачыш вечар: ён выйшаў са шкарлупіны сваёй,Ты бачыш лес, захутаны ў прахалоду.Ты бачыш дол у воблаках марудлівага неба,Высокі снег, як мора,I мора — вышынёю да нябёс.I дасканаласць каменя, ласкавасць дрэў,I гарады ты бачыш у пазалоце смутку,Дзе тратуары просяць прабачэння.Глядзіш на плошчу — там у адзіноты статуя свая,Яна ўсміхаецца. Ёсць у кахання свой адзіны дом.I бачыш ты звяроў —Двайнятак-хітруноў: адзін з'яўляецца ахвяраю другому —Браты нявінныя — змяшаліся іх ценіЗ пустэчаю крыві.Ты бачыш мілае дзіця, калі яно гуляе і смяецца, Яно зусім маленькае і нават меншАд птушаняці на галінцы дрэва.Ты бачыш краявід, ён мае прысмак масла,Няма там для камення месца. Зямляўсю зеляніну лету аддае, а лета ўсю зямлю пладамі засцілае.Жанчыны выйшлі з люстра старажытнага,Табе прыносяць маладосць сваю і веру ў маладосць тваю,Адна ахутала цябе празрыстым вэлюмам — Ты ўпотай бачыш свет, свет без цябе.*Ды з намі будзе жыць усё!Звяры лясныя — мае штандары,Даліны, добрыя мае прыгоды,Лісцё — карысная заслона гарадоў,Вас павядуць наперад людзі.Так, людзі! Знізу — пот, і кроў, і слёзы,Але ў душы — вялікія надзеі.I бачу: людзі, чулыя, патрэбныя,Скідаюць з плеч ярмо нікчэмнае, як смерць.Адпачываюць радасна пад шолах сонца.
БЕЗУПЫННАСЦЬ ПАЭЗІІ
Вачыма і пальцамі я вывучаю: усмешкі,На досвітку травы дрымотныя —Яны ўстаюць, калі набліжаецца статак:Грудзі, якія забыліся на голадI сорам;Жанчыну — супольніцу чулуюКахання млявага і кахання небывалага,Жанчыну, якая прыслухоўваеццаДа жыцця, да плачу,Да зялёнай выспы цішыні.Вачыма і пальцамі я вывучаю ўсмешкі,Я адлюстроўваю іх.Хто яны, пяшчотныя істоты,Якія расе ўсміхаюццаI мой спакой сцерагуць?Сонца мякчэй за кратовую шкуру,Віхор закруціўся, упаў на лоб. Нерухомая ноч зламана,Скінута гордая маска,Разваліўся ланцуг.Разгортваецца ліст.Працяг маёй усмешкі —Вочы мае і пальцы.Маладосць наша з ласкайНараджае зару над зямлёй.
АДКРЫТАЯ КНІГА
1940
ЖЫЦЬ
Мы рукі маем — вы і я, каб іх з даверам аддаваць.Наце вам руку маю, я вас далёка павяду.Я жыў па свеце шмат разоў, змяняўся нанава мой тварЗ парогам кожным, з кожнай новаю рукой.I адраджалася вясна, па звычцы,Яна захоўвала і для сябе, і для мяне часовы снег,Смерць і нявесту будучую —Са сціснутымі і расслабленымі пальцамі пяццю.Мае гады заўсёды мне дарыліЖаданне новае для іншых жыцьI кроў у сэрцы мець — для іншых сэрцаў.Ах, я празорлівы хлапчук! Быў і застаўся ім,Калі гляджу на белату дзяўчат слабых, сляпых:Яны, паверце, прыгажэй за месяц бледны, тонкі,Бо ён стаміўся адлюстроўваць шляхі жыцця.Шляхі жыцця! Дарогі дрэў, імхоў,Туману і расы,I цела юнага, якое не ўзыходзіць адзінокаНа прыступкі сваёй зямлі;Яго люляюць вецер, холад, дождж,Стварае лета з хлопчыка мужчыну.Доблесць мая — жыць у кожнай руцэ.Ёсць адна толькі смерць — адзіноцтва.Ад пяшчоты да ярасці, ад ярасці — да яснасціЯ ствараю самога сябе і жыву ў істотах усіх,Я — ва ўсіх порах года, у сонцы, ў аблоках.Мінаюць сезоны, а я — малады,I дужасць мая ад таго, што жыву.Я — заўжды малады! Над маімі руінамі кроў палае мая.Нашы рукі патрэбны для іншых рук.Самай большай спакусай будзе наша любоў:Гэтак пушча вяртае радасць пушчы другой,I зямлю сваю — небу, неба — ночы такой,Дзе рыхтуецца дзень несканчоны.