Читать «Голас крыві брата твайго» онлайн - страница 181
Вячаслаў Адамчык
Як усё неспадзявана і негадана скончылася... Непатрэбны і ён, Імполь, што ўчора прыцягнуўся ў Верасава. Мінулася і прапала маладосць, перагарэла каханне, астаўся на душы толькі халодны, астылы попел.
Прыйшла дадому, паглядзела, як на засыпанай трэскамі дрывотні ён адзін, узваліўшы на козлы, пілуе тоўсты, нават ў зялёных пасынках камель яшчэ зімою зломанай вярбы, і сказала ў яго прыгорбленую, нібы баязлівую спіну:
— Запрагай каня, паедзем па Міцю.
Імполь марудна атрос з закарвашаў белыя пілавіны, падняўся ад калоды, выцягнуў з глыбокага прарэзу пілу і, бліскаючы ёю, паслушна пайшоў да хлява.
Дарогаю ўжо, ловячы ружавата-сінія каласы з марнага, заглушанага гаркавата-пахучым румянкам жыта, што чаплялася за воз, неспадзявана сказаў:
— Бачыў я яго.
— Каго гэта?
— Каго, пытае? Міцю, кажу, бачыў.
— Дзе ж гэта? — насцярожылася і зніякавела Алеся.
— Там, дзе людзей стралялі. За кашарамі, пры ляску,— ён адвярнуў свае вочы, падкідваючы ў растапыранай жмені пустыя пляскатыя каласы.
— Яшчэ выдумаў, што людзей страляў.
— Людзей-то не страляў, а ў ачапленні быў.
— Дзе ні быў, а дадому во не дайшоў,— не стрываўшы, са злосцю перабіла ўжо Алеся, пазіраючы на Імполя, на яго зарослы доўгімі валасамі карак, на ўсяго яго, худога і зблажэлага.— А ты болей мянці языком.
— Я кажу, што бачыў, што было.
— Што было — прайшло. Глядзі вунь, што будзе — казакі едуць.
Насустрач ім з-за грудка з боку шашы па мяккай, што зарасла нізкай, бела-ружаватай дзяцелінкай, дарозе узводным калонным намётам ехалі казакі, з-за плячэй выглядалі чорныя дулы вінтовак, пры сёдлах паблісквалі похвы і эфесы шабляў.
Не пускаючы каня на мяккую дарогу, Імполь пагнаў яго няроўнаю, у выбоінах шашою. Конь наравіўся, непаслушна адварочваў голаў, але бег, трасучы збруяю. Чарнавусы казак у шарай кубанцы, у сітцавай касаваротцы навыпуск, падпяразанай вузенькім рэменем у медных заклёпках, злёгку падскокваючы на падушцы сядла, адлучыўся ад калоны і завярнуў да шашы. Астатнія спыніліся, стоячы ў тройках і стрымліваючы за павады неспакойных, зацятых аваднямі коней.
— Кто такие? — прыжмурыў вузкаватыя татарскія вочы казак і прыпадняўся на страмёнах.
— Верасаўскія мы,— Імполь прыпыніў свайго разагналага каня.
— Распрягай лошадь!
— Як, гаспадзін казак? — Імполь азірнуўся на Алесю.
— Распрягай, мать твою черт! — казак узмахнуў кароткаю і крутою, як гадзюка, плёткаю.
Імполь саскочыў з воза, рассупоніў хамут.
Алеся маўчала, ведала, што нічога не выпрасіш, ды нават язык не паварочваўся загаварыць да гэтых злыдняў, што спалілі бацьку. Думала пра іншае: у каго ж яна пазычыць каня прывезці Міцю і хто цяперашнім светам дасць, хто паспагадае.