Читать «Беларусы, вас чакае Зямля (Гараватка - 3) (на белорусском языке)» онлайн - страница 137

- Агулам, яшчэ раз добра прачытайце й прадумайце мой артыкул пра "рунь", - гаварыў крытык з "Парнасу". - Там многа парадаў, зь якiх трэба было-б вам скарыстаць...

"Трэба будзе", - думаў Янук, пакiдаючы пасьля зруйнаваную сталiцу.

25

Янук сядзеў на абшырным бальконе ў выгадным, плеценым з лазы, крэсьле. Перад iм зграмазьдзiлiся малыя, з чырвонымi чарапiчнымi й шэрымi гонтавымi дахамi, хаты. Вакол iх - невялiкiя агародчыкi, дзе ля парканаў усьмiхалiся сланечнiкi, а на лехах - буйнае варыва. Дзесьцi на вiшнi тарарахала сарока. Далей лянiва плёскала ў берагi марудная Вяльля, а за ёй, пад прапаласканым небам, узвышалася Замкавая гара. Калiсьцi спад Януковага, нянадта спрактыкаванага, пяра нарадзiлiся радкi:

Грозна, думна з гары пазiраюць муры

Помнiк слаўных часоў Гедзiмiна.

Шмат пражыў чалавек, не адзiн прайшоў век,

Сьлед пакiнуў на шэрых руiнах.

Муроў тых замала асталося, каб яны "грозна, думна" пазiралi, адно адзiн, зьлiзаны часам, лабаты кутавы сэктар. Адылi здалёку гэны кут натхняў Янука да палёту ў вунь якую буйную фантазiю. I чамусьцi ў сувязi з гэным вершам прыгадаўся яму iншы, напiсаны зараз-жа пасьля прыезду на навуку ў Вiльню:

Прывiтаньне табе, Вiльня,

Слаўны горад Крывiчоў,

Места памятак магiльных

Нашых прадзедаў, дзядоў.

Зь вершам на пяць зваротак, адно на гарачую руку змайстраваным, i нянадта адшлiфаваным, пасьпяшыў Янук у "Беларускi голас". Там сустрэў яго сiвы, кволы з выгляду рэдактар Аляхновiч, што некуды сьпяшыўся й таму не папрасiў студэнта навет у канцылярыю цi пакой а зараз-жа, тут на сходах, перайшоў да роспытаў:

- Студэнт? Адкуль?

Янук назваў мясцовасьць.

- Ага, знаю, знаю. Вельмi добра зрабiў, што прыехаў вучыцца. Трэба нам найбольш сваей iнтэлiгенцыi. Вельмi, вельмi добра зрабiў.

Янук нясьмела пазiраў на розавы твар i цяжка яму было паверыць, што перад iм стаяў аўтар даўгога й надзвычайна цiкавага нарысу "У кiпцюрах ГПУ", якiм некалi ўзахлёб цэлыя гадзiны зачытваўся. А былы гаротнiк пытаўся:

- Дык што скажаш мне, студэнт?

- Ня ведаю як пачаць... Маю тут верш на прывiтаньне Вiльнi...

- Ага, дык ты й паэт, аказваецца... Ну што-ж... Маладзец. Давай што маеш, калi добры дык зьмяшчу. Але, братка, я моцна сьпяшу. Зайдзiся калi... пагаворым...

З такiмi словамi Аляхновiч, не разьвiтаўшыся, рушыў сходамi ўнiз. Верш, бязь першае звароткi, зьявiўся ў газэце на наступны тыдзень. Цэнзар, як выглядала, не згаджаўся, што "Вiльня - слаўны горад Крывiчоў". Аўтар i сам ня быў пэўны цi Вiльня паўстала на засягу зямлi калiшняга асноўнага племя пазьнейшага беларускага народу. Адылi ясна, што горад пазьней быў лiтоўскi, а не жамойцкi.

Апроч адрэзанае галавы, у далейшых зваротках загнязьдзiлася колькi друкарскiх памылак. Не ўяўляў аўтар, што верш можна аж так сапсаваць у друку. Другой звароткай ён выказаў захапленьне старой лiтоўскай сталiцай: