Читать «Тэўтонскi ордэн - Ад Ерусалiма да Грунвальда (на белорусском языке)» онлайн - страница 43

А Кравцевич

19 верасня зняло аблогу польскае войска. Адыход адбываўся спакойна i нетаропка, войскi везлi багатую здабычу. Залога з замка нiякiх перашкод адыходу не чынiла.

Тое, што сталiца засталася ў руках ордэна, мела вялiкi ўплыў на далейшыя падзеi. Захаванне Мальбарка азначала, што ордэнская дзяржава не загiнула. Як толькi саюзныя войскi пакiнулi тэрыторыю Прусii, сiтуацыя ў ёй пачала рэзка мяняцца. З такой жа хуткасцю, як краiна паддавалася грунвальдскiм пераможцам, яна зараз пераходзiла на бок сваiх старых гаспадароў. Часткова, вiдаць, баючыся помсты, часткова з пераканання пруская шляхта пачала зноў захоплiваць замкi, толькi ўжо для ордэна. Першым было занята Дзялдава. Польская залога, заспетая неспадзеўкi, трапiла ў няволю. Лiвонскi маршал абклаў i здабыў Эльбланг. Затым замкi пайшлi да ордэна адзiн за другiм. У руках саюзнiкаў засталiся толькi замкi ў Торуне, Радзыне, Броднiцы i Няшаве; не пускалi крыжацкiя ўлады два багатыя гарады - Стары Торунь i Гданьск. Фон Плаўэн адклаў расправу з iмi i заключыў перамiр'е да падпiсання мiру з саюзнiкамi.

Здавалася, што кола фартуны павярнулася i ваеннае шчасце поўнасцю перайшло на бок крыжакоў, па меншай меры на польскiм тэатры вайны. Крыжакi вярнулi амаль усю сваю ранейшую тэрыторыю. Генрых фон Плаўэн i лiвонцы ачысцiлi ад ворага амаль усю Прусiю i паўночную частку Памор'я. У Новай Марцы за кошт падмацаванняў з Заходняй Эўропы ўзмацнялася групоўка Мiхала Кухмайстра. У колькасцi каля 4 тыс. чалавек яна выступiла на злучэнне з фон Плаўэнам. Аднак у бiтве пад Карановам меншыя па колькасцi войскi Ягайлы разбiлi Кухмайстра, а яго самога захапiлi ў палон. Рэваншысцкiя памкненнi крыжакоў трохi паўстрымалiся. Замежныя "госцi" ўсё неахвотней удзельнiчалi ў гэтай вайне, дзе ворага немагчыма было перамагчы ў адкрытым полi. Вайна працягвалася шэрагам дробных наездаў i сутычак, як на Лiтве, так i ў Польшчы. За памеры такiх баёў выйшлi два наезды на Польшчу войскаў Жыгiмонта Вугорскага, якi адпрацоўваў ордэнскiя грошы. Першы ў канцы 1410 цi пачатку 1411 г. скончыўся паразай 12 вугорскiх харугваў. Другi ў канцы студзеня таксама не прынёс значных вынiкаў, хоць i прыдаў бадзёрасцi фон Плаўэну. Можна сказаць, што Жыгiмонт не адрабiў за атрыманыя ордэнскiя грошы.

9 лiстапада 1410 г. Генрыха фон Плаўэна абралi на пасаду хохмайстра. Ужо ў гэтай новай якасцi ён павёў перагаворы аб перамiр'i. Доўгiя i цяжкiя, яны ўсё ж такi пасоўвалiся, бо вайна зацягнулася i стала непасiльным цяжарам для абодвух бакоў. Перамiр'е было заключана на 4 тыднi з 14 снежня 1410 г. да 11 студзеня 1411 г. У адрозненне ад перамiр'я 1409 г. яно тычылася адразу ўсiх: ордэна, Вiтаўта, Ягайлы, слупскага i двух мазавецкiх князёў.

Пасля сканчэння перамiр'я ваенныя дзеяннi працягвалiся, аднак не спынялася i праца па арганiзацыi мiрнай дамовы. 22 i 26 студзеня зноў заключалi перамiр'е i вялi перагаворы на вiслянскiм востраве пад Торунем. Крыжакоў прадстаўляў лiвонскi магiстр фон Фецiнгоф, саюзнiкаў - вялiкi князь Вiтаўт.