Читать «Гронкi гневу (на белорусском языке)» онлайн - страница 299

Бацька залыпаў вачамi i пазяхнуў.

- Не выспаўся, - прастагнаў ён. - Учора ў гадзiн адзiнаццаць леглi.

- Давайце, хутчэй падымайцеся, усе ўставайце, iдзiце мыцца.

Жыхары вагона мала-памалу ажывалi, вылазiлi з-пад коўдраў i, пацепваючыся ад холаду, нацягвалi адзежу. Мацi наразала скрылiкамi саланiну на другую патэльню.

- Iдзiце мыйцеся, - падганяла яна.

У другой палове вагона ўспыхнула святло, пачуўся трэск сучча.

- Мiсiс Джоўд! - данёсся голас мiсiс Уэйнрайт. - Мы ўжо збiраемся. Хутка будзем гатовыя.

Эл прабурчаў:

- I нашто ў гэткую рань падымацца?

- Там усяго дваццаць акраў, - сказала мацi. - Трэба прыехаць як найраней. Бавоўны мала. Трэба паспець, а то без нас збяруць. - Мацi прыспешвала iх адзявацца, старалася, каб хутчэй паснедалi. - Ну, пiце каву, пара ехаць.

- У цемры ж бавоўну не збiраюць, ма.

- Раней свiтання мы туды i не дабяромся.

- Там, пэўна, мокра.

- Дожджык быў дробны. Хутчэй пiце каву. Эл, паснедаеш, рыхтуй машыну, сказала мацi i крыкнула: - Мiсiс Уэйнрайт, вы гатовыя?

- Канчаем снедаць. Праз хвiлiнку выходзiм.

Лагер прачнуўся, ажывiўся. Каля палатак гарэлi вогнiшчы. Над вагонамi клубiўся дым з труб.

Эл залпам выпiў каву i набраў поўны рот гушчы. Ён збег па сходках, адплёўваючыся на хаду.

- Мiсiс Уэйнрайт, мы ўжо гатовыя! - крыкнула мацi. Яна павярнулася да Ружы Сарона: - Ты тут заставайся.

Ружа Сарона сцяла зубы.

- Я паеду таксама, - сказала яна. - Мне трэба ехаць, ма.

- У цябе ж мяшка няма. Ды i цягаць яго табе нельга.

- У твой буду класцi.

- Паслухай мяне.

- Паеду.

Мацi ўздыхнула:

- Што ж, буду за табой наглядаць. Добра было б доктару цябе паказаць.

Ружа Сарона ўсхвалявана захадзiла па вагоне. Надзела свой лёгкi жакет, зняла яго.

- Коўдру вазьмi, - параiла мацi. - Захочаш адпачыць, не азябнеш. - За задняй сценкай вагона пачуўся гул матора. - Мы першыя паедзем, - зарадавалася мацi. - Ну, бярыце свае мяшкi. Руцi, не забудзься на кашулi, я iх зашыла, будзеце збiраць у iх.

У змроку Ўэйнрайты i Джоўды забралiся на грузавiк. Пачаў марудна займацца бледны золак.

- Паварочвай налева, - сказала мацi Элу. - А там будзе аб'ява.

Яны паволi ехалi па цёмнай дарозе. За iмi iшлi iншыя машыны, а там, у лагеры, заводзiлiся новыя маторы, людзi сем'ямi садзiлiся ў кузавы, i машыны выязджалi на шашу i паварочвалi налева.

Да паштовай скрынкi з правага боку дарогi быў прымацаваны кавалак кардону з надпiсам сiнiм алоўкам: "Патрабуюцца зборшчыкi бавоўны". Эл збочыў у вароты i пад'ехаў да гаспадарчага двара. На iм было ўжо шмат машын. Круглы электрычны лiхтар з краю белай адрыны асвятляў групу людзей - мужчын i жанчын, якiя чакалi каля вагаў сваёй чаргi, трымаючы пад пахай скручаныя мяшкi. Некаторыя жанчыны накiнулi мяшкi на плечы, прыкрываючы канцамi грудзi.

- Аказваецца, не так ужо мы i рана прыехалi, - сказаў Эл. Ён падвёў грузавiк да агароджы i спынiў яго там. Абедзве сям'i злезлi на зямлю i далучылiся да людзей, што стаялi каля вагаў, а машыны ўсё зварочвалi з дарогi i спынялiся каля адрыны, i людзей усё прыбывала i прыбывала. Седзячы пад лiхтаром, гаспадар запiсваў зборшчыкаў.