Читать «Сьцяна (на белорусском языке)» онлайн - страница 64
Сократ Янович
- Я таксама.
- Значыць, цесьць першы падумаў пра гэтае. I, мабыць, дасьць ён грошай на рамонт той старшынёвай ламаччавiны?
- Такi зяць - каштуе! Ягонае папраўляньне сьвету...
- На сродкi цесьця?
- Налiвай сабе есьцi. Капуста - у сiнiм гаршку, а бульбу падагрэеш. Кампот - у рондлiку, - Кiра густоўна завязала шалiк на шыi, апранулася. - Я пайшла.
- Да Анi, цi як яе зваць...
- Так, да Анi.
- Тады - шчасьлiвай табе дарогi!
- Дзякую.
- А дзе мацi?
- Ня ведаю.
- Чао!
Допыт у камiсарыяце вызначылi Сьцяпану на пасьлязаўтра. У дзесяць.
"Маюць у мiлiцыi час, - ён, усё-ж, прыпалiў сабе бульбу. - Iм гэта што: яны-ж у фабрыцы злачынстваў. А я - iх заказчык, дарэчы, дробны. Але рытм работы й там, вiдаць, абавязвае. Сумленевiча ўжо занесьлi ў графiк, на адпрацоўкi. Гатовенькi выраб зь яго накiруюць у суд, у гэты склад пакараньняў... А што будзе, калi ў камiсарыяце возьмуць ды забракуюць мяне? Не, яны не адкiнуць майго! Мая, Сумленевiча, у гэтым галава: за ўдарам удар..." - гарачая капуста апякла яму вусны.
Прагледзеў Сьцяпан - каторы раз! - справаздачу камiсii. Вось дакумант, якi спатрэбiцца яму! На жаль, мала аднаго подпiсу пад iм, Сумленевiча. Што й казаць: яго здурыў той член камiсii. Сьцяпан змарнаваў аказiю - трэба было тады зьбегаць у кiёск i купiць яму даўгапiс, не адступiцца ад Вiцi, не адкладваць важную фармальнасьць. Памылка!
Ня ўсё страчанае?
Сьцяпан, паабедаўшы, наведаўся ў кватэру iншага члена камiсii; яго дачка, дзяўчынка, адказала яму, што мацi пайшла ў краму, а бацькi, ад учора, няма дома. Запрапанавала яна Сьцяпану пасядзець, выпiць гарбаты... Расьсьмешаны яе кемнасьцю, ён падзякаваў ёй i хацеў даць малой падарунак (нiчога, аднак, адпаведнага ня вышукаў у сваiх кiшэнях).
Адрасу трэцяга члена камiсii Сьцяпан ня ведаў.
"Пасьля суду я звольнюся з працы ў каапэратыве, - вырашыў Сьцяпан. Стануць, вядома, упрошваць мяне; пане Сумленевiч i пане Сумленевiч! Я, скажу iм, зноўку прыдатны вам? А дзе вы былi, калi мне было цяжка, га? Калi пахла турмою? Не спадзяваўся я па вас такой палахлiвасьцi; ня цiхiх спачуваньняў, але публiчнай падтрымкi... А вы што зрабiлi? Чакалi, хто - каго? Эт, нiчога з такiмi, як вы, нельга дабiцца, не жывеце вы, а ўсё рыхтуецеся жыць! На гэтым прамарнуеце свае гады, задумайцеся вы над тым, што я гавару вам, i пабойцеся кожны самога сябе! Усё больш людзей, усё менш людзкасьцi..."
Мучыла яго смага, пульсавала ў скронях кроў i балелi яму валасы, усё роўна што пасьля п'янкi. Сьцяпан убачыў кiёск зь пiвам, замкнёны. Каля яго, быццам спарахнелы вулей, трывала пустая бочка. Дзецi гулялi там у схованкi. Спынiўся перад пiўнушкай пажылы чыгуначнiк, на ровары, пастаяў, раскiрачыўшыся, пачухаўся пад шапкай i разьлезла паехаў далей, нясьпешна абмiнаючы каўдобiны.
У бары "Пад селядцом" прадавалi мiнэральную ваду "Крынка".
Сьцяпан папрасiў дзьве бутэлькi мiнэралкi. Бармэнка курыла й, адначасова, накладвала ў мiсачкi гатаваную па-брэтонску фасолю, якой закусвалi падпiтыя тыпы ў камбiнэзонах; пра штосьцi спрачалiся яны памiж сабою. Двух зь iх счапiлася бiцца; перакулiлi крэсла з жалезных прутоў, пакацiлiся на падлогу. Iх сябры, пасьмяяўшыся, узялiся разбараняць - ня ў жарты палiлася кроў. Убег з вулiцы мiлiцыянт i, вытузнуўшы, быццам сьмешную шаблю, гумовую палку, гакнуў ёю па выпучаным азадку якраз таго з буяноў, якi, аблiты юшкаю з носа, харкацеў, прыцiснуты да зямлi здаравейшым. - Халерны Пiндаль штодзень так, сказала бармэнка й зiрнула на Сумленевiча, як на таго навiчка, якому наiўна захацелася мець сабе жонку. Сьцяпан расплацiўся.