Читать «Бацькава падарожжа (на белорусском языке)» онлайн - страница 2
Бернар Клавель
Кантэн доўга i неадрыўна глядзеў на палоску лесу, пакуль яго ўвагу не прыцягнулi вераб'i, якiя цяпер сварылiся з-за некалькiх зярнят, што высыпалiся на снег праз шчылiны ў гумне. Урэшце вераб'i паляцелi прэч, i калi Кантэн зноў перавёў позiрк на лес, то ён заўважыў чорную кропку, якая, здавалася, не рухалася, а матлялася памiж небам i зямлёй. Кантэн падышоў блiжэй да акна i прыгледзеўся.
Пазнаць чалавека, якi iшоў сюды, было цяжка, аднак стары адразу здагадаўся, што гэта настаўнiк. Так, настаўнiк, бо паштальёну было яшчэ занадта рана. Кантэн сачыў за iм некалькi хвiлiн. Вось ужо можна было пазнаць доўгую вузкаплечую постаць хлопца. I тут стары не вытрымаў, сам не ведаючы чаму, павольна павярнуўся i адступiў ад акна.
Дэнiза нават не зварухнулася. Над яе кубкам яшчэ падымалася пара. Стары наблiзiўся да яе i цiха сказаў:
- Паспяшайся, дачушка.
Яму здавалася, што Iзабэла не пачуе яго, але дзе там. Не спыняючы работы, тая забурчала:
- Няўжо ты не ведаеш, што з ёю гаварыць - толькi марна час трацiць? Пустое гэта! Яе не проймеш. Нiколечкi! Яна i есцi не спяшаецца. Лянота ў яе ў крывi, як хвароба. I ты добра ведаеш гэта. Не горш, чым я.
Сапраўды, Кантэн усё гэта добра ведаў, як ведаў i тое, што скажа яму жонка, калi ён паспрабуе абаранiць малую. I ўсё ж такi ён павольна вымавiў:
- Не, гэта не лянота. Трэба дазволiць ёй...
Iзабэла не дала яму дагаварыць:
- Вядома, ты апраўдваеш яе! Ты так робiш заўсёды. I ты хочаш, каб я нешта значыла для яе! Ты думаеш, я не шкадую яе, не жадаю ёй дабра?! Але ж трэба ёй рухавейшай быць. Пэўна, у бацьку ўдалася. Ты i сам працуеш як мокрае гарыць... - Яна перастала на момант займацца работай, павярнулася тварам да мужа з дачкой. Правую руку Iзабэла трымала ў гаршку, а левай, запэцканай кормам, энергiчна жэстыкулявала, пакiдаючы ў паветры зiгзагi пары. Аднак разупэўненая маўчаннем Кантэна, яна рэзка адвярнулася, пацiснула плячыма i з яшчэ большым iмпэтам узялася за работу. Яе хударлявая спiна быццам выконвала нейкi дзiўны няроўны танец. Галава з закручанымi ззаду валасамi, поўнымi сiвiзны, матлялася з боку ў бок, на тонкай шыi пад загарэлай скурай выступаў востры пазванок.
Дэнiза пiла доўгiмi глыткамi, напалову хаваючы твар у белым з чырвонымi кветкамi кубку, якi яна аберуч трымала перад сабой. Нарэшце яна паставiла кубак на стол, выцерла вусны ражком свайго фартушка i зiрнула на бацьку. Кантэн усмiхнуўся, i твар у дачкi пасвятлеў.
Кантэн думаў пра настаўнiка. Ён уяўляў, як той крочыць, высока падымаючы свае тонкiя ногi, нерашуча топчацца перад кожным сувеем, далёка абыходзiць адхоны. У нейкi момант стары хацеў павярнуцца да акна, але стрымаў сябе. Ён так i застаўся стаяць ля стала, адвярнуўшыся спiною да старой печы. Кiнуўшы позiрк на Дэнiзу, ён заўважыў, што тая ўсё яшчэ глядзiць на яго з шырокаю ўсмешкай. Кантэн зрабiў ёй знак, каб паспяшалася. Дзяўчынка павольна паднялася з-за стала, аднесла ў ракавiну кубак i лыжку, прыбрала хлеб i вярнулася з рушнiком. Кантэн сачыў за кожным яе рухам. Калi яна пачала выцiраць цырату, гэтыя рухi былi раўнамерныя i хуткiя, але паступова яны запаволiлiся, бо Дэнiза пачала разглядаць намаляваныя на цыраце букеты пiвоняў. Нарэшце яна сабрала крошкi хлеба ў невялiкую кучку, ссыпала iх на далонь i аднесла ў чыгун, у якiм мацi канчала мяшаць скацiне.