Читать «Над Вугерай — дождж» онлайн - страница 5
Маргарыта Латышкевіч
Не-чалавек сачыў за Ільгай уважліва, схіліўшы галаву трохі ўбок, не хаваючы зацікаўленасці.
— А, разумею, — здагадаўся нарэшце. — Ты мяне баішся, чалавечае дзіця.
— Ага, зараз, — змрочна адказала яна. — Я цябе не баюся, не-людзь.
Апошняе, мусіць, прагучала б больш пераканаўча, каб Ільгу не білі дрыжыкі.
— Але ты, о бясстрашная, хаваешся ад мяне за халодным жалезам, — небеспадстаўна заўважыў Йурай. — Між іншым, у цябе кола перарываецца. Унь там.
Дзяўчына зірнула сабе пад ногі і праглынула лаянку. Кола сапраўды перарывалася, зводзячы ў нішто ўсе яе абарончыя захады.
— Паслухай, — загаварыў паэт, уздыхнуўшы. — Я не збіраюся. што там, па-твойму, я збіраюся з табою зрабіць?..
— Зачараваць і звесці назаўжды ў ваша нялюдскае падзем'е, — суха мовіла Ільга. І дадала, падумаўшы: — Можа, каб з'есці там, ці што.
Йурай вырачыў вочы. Відаць, уразіўся.
— Ну, дык вось: нічога такога я не збіраюся рабіць, — сказаў ён раздражнёна. — Неба бачыць, не маю такой звычкі.
— А музыка? — недаверліва прабурчала Ільга.
— А што — музыка?
— А ў ёй — чары!
Паэт пачухаў патыліцу.
— Вядома, — сказаў ён. — Вядома, чары. Але, калі хочаце, не наўмысна. Проста не ўмею іначай. Думаў сабе пра гэта возера, ну і.
Ільга завагалася. Не-чалавек, здаецца, не хлусіў — ці, магчыма, не вельмі хлусіў. І, верагодна, сапраўды не жадаў паснедаць чалавечынкай.
— Але скуль ты ведаеш пра цмока? — Ільга ўзялася ў бокі.
Йурай прыўзняў бровы.
— О! — сказаў. — А я і не ведаю.
— Але ж сам толькі што казаў! — зазлавала дзяўчына. — Пра полымя, пра помсту, пра пагоню!
— Я не ведаю, чалавечае дзіця, — са спакойнаю ўсмешкаю паўтарыў не-чалавек. — Я — відуш. Я часам бачу.
Сказаў так проста, быццам Ільга павінна была адразу ўсё зразумець. Яна, аднак, не зразумела.
Але паверыць — паверыла. Амаль што.
А цмок з'явіўся тры начы таму.
Казалі, наляцеў апоўначы, узняўшы крыламі вогненную буру. Закружыў над горадам, дыхнуў агнём — раз, другі, трэці. Вартавыя затрубілі трывогу, але што зтаго?
Адну з веж цмок знёс як бы мімаходзь, адным ударам магутнага крыла, пасля цяжка ўпаў на саламяныя дахі, папоўз — распалены, як метал у кавальскім горне,
— апякаючы ўсё вакол, цягнучы за сабою доўгі, усеяны шыпамі хвост у вогненнай лусцы. Зямля скаланалася, і вакол быў агонь, і крыкі, і дымны смурод, і гар.
Кагось цмок ухапіў пашчаю — толькі без дапаможна храбуснулі косткі ды пырснула барваю. Хтось згарэў жыўцом або загінуў пад разбуранымі сценамі. Тых, каго атрымалася вывесці праз падземны ход, не набіралася і трох тузінаў. Усё збольшага дзеці,жанчыы і старыя.
— Мой бацька — войт, — дадала Ільга, змрочна ўтаропіўшыся ў спакойнае возера. — Быў.
Яны з паэтам сядзелі на тым самым узгорку пад дубам: Ільга спачатку завагалася, але адпачыць усё роўна трэба было б. Кружляючы між бясконцых лясных азёр, выбілася з сіл.