Читать «Над Вугерай — дождж» онлайн - страница 17

Маргарыта Латышкевіч

— Глупства ж чыстае, — чмыхнуў Йурай. Дубыніч зноў ашчэрыўся на яго і з пагрозлівым хрустам размяў магутную шыю.

— Агнём звера ніяк не выкурыш, — таропка патлумачыла Ільга. — І праўда, глупства: цмокі ж цеплалюбівыя. Гэты яшчэ й вогненны.

— Цеплалюбівыя яны, трасца іх вазьмі, — недаверліва прабурчаў Тамаш. — Нос яшчэ не дарос, а, бач ты, цмокавую завядзёнку яна ведае.

Ільга падышла да мапы на стале, асцярожна адсунула ўбок княскую пячатку. Павяла па выявах і паметах пальцам, уважліва аглядаючы ваколіцу.

Цмокаў лес цягнецца далей на поўнач, далёка-далёка, сягаючы поймы навіпольскай ракі. З захаду падпіраецца парослымі травою ўзгоркамі, заступае ўвесь правы бераг звілістай Вугеры ажно да каменных парогаў.

— Вось, — Ільга тыцнула ў чарнільную пазнаку на пергаменце. — Гэта ж мост, так?

Дубыніч, крэкчучы, падняўся на ногі, у адзін крок апынуўся побач, засоп, падслепавата водзячы крывым носам па мапе.

— Калінаў мост, — пацвердзіў. — Стары, праўда, ледзь ліпее. На поўначы, бач ты, зараз ёсць больш зручная пераправа, то гэты мост і закінулі зусім.

— Ну, гэта, мабыць, і да лепшага, — Ільга засяроджана пацерла лоб. Дубыніч зноў засоп — з недаверам.

— Надумала штось, дзеўка?

Ільга ўсміхнулася:

— Ёсць такое нешта, ага.

Гэта нешта віравала і бурліла ўнутры яе, біла сярэбранымі малаточкамі. І радасна было, і трохі вусцішна — ці атрымаецца.

— Не блазнуй, дзеўка, — нахмурыўся Дубыніч. — Цмок жа зжарэ і не заўважыць нават: ты яму — што тая муха.

— Не зжарэ, — упэўнена мовіў Йурай. Дубыніч закаціў вочы, забурчаў, што з не-людзя і ўзяць няма чаго, ды і не шкада не-людзя, а вось дзеўку дурную няма чаго на такое пад'южваць.

— Табе б, трасца мяне вазьмі, яшчэ ў лялькі гуляць, — са шкадобаю дадаў Дубыніч. — Далібог, дзеўка. як там цябе, Ільга? Давай, можа, дам табе каго з сваіх малойцаў, завязуць цябе хоць у Вугерку, хоць куды хочаш.

Абражаная Ільга ўзялася ў бокі.

— Лепей дапамажы мне ўпаляваць цмока, калі такі добры.

Дубыніч гнеўна засоп, скрыжаваў цяжкія рукі на грудзях.

— То мо ты мне раскажаш, як жа, трасца яго вазьмі, таго цмока ўпаляваць, га? Калі такая, бач, разумная?

— О, вядома, — амаль весела паабяцала Ільга. — Раскажу.

Разлік быў досыць просты: не лезці ў пячоры пад лесам, а прымусіць цмока самога з іх выйсці. Завабіць у прыдатнае месца — і ўжо там з ім расправіцца.

— На мосце, значыць, — заклапочаны Дубыніч пачасаў бараду. — Хітра.

— Не зусім на мосце, — выправіла яго Ільга. Уражаны Дубыніч падняў калматыя бровы.

— То ты хочаш яго ў ваду скінуць?

— Вугера перад парогамі надта халодная, — патлумачыла Ільга. — Цмок ад холаду саслабне, здранцвее.

— Хітра, — паўтарыў Дубыніч. Слізгануў позіркам па мапе, пастукаў тоўстым пальцам па княскай пячатцы, падціснуў вусны.

— Але сваіх вояў у яго бярлог я не адпраўлю, — сказаў сурова. — Мала нас тут, каб... Пашлю каго да князя, хай яшчэ які тузін малойцаў прышле.

Кажучы так, дробна стукаў пальцамі па стале, глядзеў убок, неяк па-сабачы вінавата. Вялікі, моцны, занадта добра памятаў смуроднае папялішча ў Лыцавічах і абгарэлыя косткі пад попелам.