Читать «Блiзкасць (на белорусском языке)» онлайн - страница 18

Жан Поль Сартр

Твар у Люлю быў змярцвела-бледны, i Рырэце падумалася, што гэта проста кашмар, як хутка Люлю ўмее рабiцца зусiм непрыгожай.

- Вы пастарайцеся ўжо сёння болей не хвалявацца.

- Праўда, - сказала Люлю, - я страшэнна стамiлася. Спадзяюся, П'ер не будзе мяне позна затрымлiваць. Але ж ён такi, што нiколi не разумее такiх рэчаў.

Не адпускаючы таксi, Рырэта папрасiла завезцi яе дадому. Па дарозе яна падумала была, цi не схадзiць у кiно, але душа не ляжала. Дома яна скiнула капялюш на крэсла i ступiла да акна. Але адразу адчула, як яе вабiць ложак: ён быў такi белы, такi ласкавы, млявы, у мяккай засенi, што адцяняла на iм кожны выгiн. Кiнуцца на яго, адчуць пяшчотнае казытанне падушкi аб гарачыя шчокi. "Я дужая. Я ўсё зрабiла дзеля Люлю. Я. А цяпер я адна. I нiхто нiчога не зробiць дзеля мяне". Ёй было так шкада сябе, што яна адчула, як да горла падступае слёзны камяк. "Паедуць у Нiцу, i я iх болей не ўбачу. Вось так - я падарыла iм шчасце, а яны нiколi i не ўспомняць мяне. I я застануся тут, i буду працаваць па восем гадзiн, i прадаваць фальшывыя перлы ў краме "Бурма"..." Першыя слязiны пакацiлiся па шчоках, i Рырэта паволi ўпала на ложак. "У Нiцу... паўтарыла яна, залiваючыся гаручымi слязамi, - у Нiцу... да сонца... на Рыв'еру..."

III

"Ф-фэ!"

Чорная ноч. Здаецца, нехта ходзiць па пакоi - нейкi мужчына, у пантофлях. Вось ён вельмi асцярожна пераставiў адну нагу, потым другую, але ўсё роўна не можа, каб падлога трошкi не рыпнула. Цяпер спынiўся i, пасля кароткае цiшынi, зноў, раптам апынуўшыся ў iншым куце, як маньяк, пачынае бадзяцца без мэты. Люлю было холадна, коўдра, якою яна накрылася, была зусiм тонкая. "Ф-фэ!" - гучна прамовiла яна i сама спалохалася свайго голасу.

"Ф-фэ! Я ўпэўненая: ён цяпер запалiў цыгарэту, iдзе па вулiцы i глядзiць на зорнае неба, ён неяк казаў, што яму падабаецца шызае парыжскае неба. Не спяшаючыся вяртаецца дадому, не спяшаючыся: ён казаў, што заўжды пасля гэтага адчувае сябе паэтычна i лёгка, як выдаеная карова; ён пра гэта цяпер i не думае - а я тут ляжу ўся ўквэцаная. Дый чаго здзiўляцца, што ён чысты, сваё паскудства ён пакiнуў тут, у змроку, увесь ручнiк запэцканы i прасцiна таксама, якраз пасярэдзiне ложка, немагчыма нават як след выпрастаць ногi, увесь час адчуваеш на скуры гэтую вiльгаць, ф-фэ, якое паскудства, а ён сабе чысценькi i сухi, я чула, як ён свiсцеў пад акном, калi выйшаў; стаяў там на вулiцы, сухi, свежы, у прыгожай вопратцы, у сваiм дэмiсезонным плашчыку трэба прызнаць, ён умее апранацца, любой жанчыне было б прыемна прайсцiся з iм побач; стаяў пад акном, а я тут ляжала голая ў цемры, i трэслася ад холаду, i абцiрала рукамi жывот, бо мне ўвесь час здавалася, што я ўся яшчэ мокрая. Сказаў: "Я падымуся да цябе на хвiлiнку, толькi зiрнуць, якi ў цябе пакой". А сам праседзеў аж дзве гадзiны. А як ложак рыпеў, якi ж тут паскудны жалезны ложак! Цiкава, i дзе ён толькi знайшоў такую гасцiнiцу? Казаў жа, што правёў тут аднойчы два тыднi, што мне будзе тут добра, але якiя тут iдыёцкiя пакоi, я паглядзела два, дык нiколi такiх маленькiх не бачыла, i ўсё аж напакавана мэбляй; розныя зэдлiкi, канапы, столiкi - i ўсё так i смярдзiць любоўю; не ведаю, жыў ён тут два тыднi цi не, але пэўна, што не адзiн: вiдаць, так ён мяне паважае, што ўсунуў сюды. А як калiдорны хiхiкаў, калi мы пайшлi наверх, па пысе вiдаць - алжырац, ненавiджу гэтых тыпаў, яны мяне палохаюць, так i зырацца мне на ногi, а гэты, напэўна, вярнуўся ў свой заканурак i падумаў: "Ужо, вiдаць, пачалi", - i панавыдумляў сабе рознага пахабства, яны ж, мусiць, робяць са сваiмi жанчынамi чорт ведае што; калi да такiх трапiш, на ўсё жыццё застанешся крывая; пакуль П'ер да мяне прыставаў, я толькi пра гэтага алжырца i думала - як ён думае, чым я займаюся, i ўяўляе сабе ўсякую найжудаснейшую брыду, якую толькi можна ўявiць. Але ж нехта ў гэтым пакоi ходзiць!"