Читать «Пампушка (на белорусском языке)» онлайн - страница 16

Стала сутонiцца, i гэта яшчэ болей узмацняла трывогу. Запалiлi лямпу, а так як да вячэры заставалася яшчэ гадзiны дзве, панi Люазо прапанавала згуляць у трыццаць адно. Гэта хоць трохi мо разважыла б iх. Прапанова была прынята. Нават Карнюдэ з ветлiвасцi патушыў сваю люльку i прыняў удзел у гульнi.

Граф стасаваў карты, раздаў, i ў Пампушкi адразу ж выявiлася трыццаць адно ачко; захопленасць гульнёй злагодзiла пострах, што не даваў спакою думкам. Але Карнюдэ заўважыў, што муж i жонка Люазо пачынаюць на пару махляваць.

Калi селi вячэраць, зноў з'явiўся пан Фалянвi i хрыпата прамовiў:

- Прускi афiцэр загадаў папытацца ў мадэмуазель Элiзабэт Русэ, цi не перамянiла яна свайго рашэння.

Пампушка спалатнела i знерухомела на месцы; потым кроў кiнулася ёй у твар, але яе душыў такi гнеў, што яна не магла вымавiць нi слова. Нарэшце выбухнула:

- Скажыце гэтаму нягоднiку, гэтай паскудзе, гэтай прускай падле, што я нiколi не дам згоды! Чуеце? Нiколi, нiколi, нiколi!

Таўстун-карчмар выйшаў. Усе абступiлi Пампушку, пачалi дапытвацца, настойлiва ўпрошваць раскрыць таямнiцу яе размовы з афiцэрам. Спачатку яна адмаўлялася, але потым пераважыў гнеў.

- Чаго ён хоча?.. Чаго хоча?.. Ён хоча пераспаць са мною! - усклiкнула яна.

Гэтыя словы нiкога не збянтэжылi - настолькi ўсе былi абураныя. Карнюдэ так моцна грукнуў куфлем па стале, што ён разбiўся. Усчаўся галас - ва ўсiх выклiкаў абурэнне гэты гнюсны салдафон, усе кiпелi гневам, усе з'ядналiся для супрацiўлення, быццам ад кожнага з iх патрабавалася доля таго ахвяравання, якога вымагалi ад Пампушкi. Граф з агiдай заявiў, што гэтыя людзi паводзяць сябе, як прымiтыўныя дзiкуны. Асаблiва гарачае, прыязнае спачуванне выказвалi Пампушцы жанчыны. Манашкi, якiя выходзiлi са свайго пакоя толькi да стала, схiлiлi галовы i маўчалi.

Калi ўсеагульнае абурэнне трошкi ацiхла, пачалi вячэраць, але размова не клеiлася: кожны пра нешта думаў.

Панi рана разышлiся па сваiх пакоях; мужчыны, якiя засталiся папалiць, наладзiлi гульню ў экартэ i запрасiлi да свайго гурту пана Фалянвi з намерам спрытна выведаць у яго, якiмi сродкамi можна адолець упартасць афiцэра. Але карчмар думаў толькi пра карты, нiчога не слухаў, нiчога не адказваў, адно заўзята падахвочваў:

- Давайце ж гуляць, панове, давайце гуляць!

Яго ўвага была настолькi прыкавана да гульнi, што ён забываўся нават сплёўваць, ад гэтага ў яго з грудзей часам вырывалiся нейкiя арганныя гукi. Яго сiпатыя лёгкiя выдавалi ўсю астматычную гаму, ад урачыстых басовых нотаў да хрыплых крыкаў пеўнiка, якi ўпершыню спрабуе закукарэкаць.