Читать «Варона» онлайн - страница 85

— Адчынена, адчынена, – заспяшалася Ігнатаўна.

Косцік і не дачакаўшыся дазволу зайшоў бы, не прывыкаць: ён ужо стаяў у парозе і здзіўлена лыпаў вачыма:

— Дык а людзі дзе?

— Якія?

— Як гэта – якія? Ну, дровы грузіць.

— Не ведаю, – паціснула плячыма Ігнатаўна.

— Мне ж нарад выпісаны вам дроў цялежку прывезці, – больш спакойна патлумачыў Косцік.

Ігнатаўна ўсё зразумела, аднак: Сазончык не паслухаўся, значыць, і ўсё ж рашыў зрабіць для пенсіянеркі і сваёй былой настаўніцы добрую справу: хопіць упарціцца, шаноўная наша, іншых дроў у мяне няма, толькі – школа. Палі школу і не выдумляй. Ці ж мы першыя ці ж мы апошнія? Вунь іх, колькі школ, па ўсёй краіне зачынілі. Таму што так трэба. Школа без вучняў – гэта не школа, а так, адна назва. А то расцягнуць школу на дровы аднавяскоўцы – толькі ўбачыш.

Ціш у пакоі парушыў Косцік:

— Дык што рабіць будзем, Ігнатаўна?

Ігнатаўна адмоўна пакруціла галавою:

— Не, не, Косцік. Дзякуй табе. Калі з лесу мне прывязеце дроў – я заплачу, я куплю. Толькі сухіх каб… У мяне пенсія добрая. Грошы маюцца. А школьныя – барані Божа!.. Не вазьму грэх на сябе. Не, не вазьму.

— Дзіўная вы, Ігнатаўна! – Косцік развёў рукамі, пашкроб кудлатыя валасы на галаве і моўчкі выйшаў, а потым адразу ж вярнуўся, неяк вінавата апусціў галаву, нарэшце падняў цяжкі погляд на старую настаўніцу, ціха прамовіў: – Я… мы… мы прывязем вам дроў, Ігнатаўна… З лесу… Там багата паваленага… У грыбы калі хадзіў, то бачыў… Ногі паламаеш у тым лесе…З лесніком пагаворым, як зрабіць лепш… Ведаеце, Ігнатаўна, а я вас зразумеў: мы ж вас і любілі больш, чым каго-небудзь з настаўнікаў… нібы ведалі яшчэ тады, малыя, што вы такая… А школу і мне шкада… цяпер вось стала шкада, як да вас зайшоў… як на вас паглядзеў… Ага… Вы мне верыце? А раней неяк і не падумаў пра гэта… Сапраўды, як гэта – школу спаліць?.. Свой клас – як гэта?..

— Дзякуй табе, Косцік…

Ігнатаўне ці падалося, ці так было і на самой справе: Косцік, першы чым пайсці, хлюпнуў носам і крадком шаркнуў рукавом па вачах… Так хуценька, похапкам шаркнуў, каб Ігнатаўна не ўбачыла…

Трактар гыркнуў маторам, неўзабаве схаваўся з вачэй Ігнатаўны. Яна ўзяла пісьмо да старшыні сельсавета, хацела парваць яго на дробныя шматкі, але перадумала: калі будуць дровы, то кожная паперка спатрэбіцца. На падпал.

ВАРОНА

Амаль кожны раз яна прачыналася, калі горад яшчэ спаў. Ледзь-ледзь пачынала днець, людзей нідзе амаль не відаць і не чуваць, і жанчына, а жыве яна на другім паверсе, распахвала на верандзе насцеж акно – і адразу ж адчувала, як свежае паветра абдавала твар шчымлівай і лагоднай прахалодай. Куст жасміну ў апошні год падцягнуўся, і цяпер яго галлё нібыта просіцца да жанчыны ў госці: так-сяк абламала найбольш настырныя галіны; тыя, што можна было дастаць рукамі, адвяла ў бок. Вось, цяпер іншая справа: цяпер добра бачыць яна пад вокнамі сваіх кацянятак, яны задралі на добрую цётку свае кволенькія галоўкі, лыпаюць вочкамі, бывае, нядаўга могуць так трываць, тады яны проста куляюцца на бачок. Але – глядзяць, як толькі можна глядзяць на яе, на сваю карміцельку, глядзяць мужна, з надзеяй.