Читать «У добры час» онлайн - страница 67
Іван Шамякін
«У наступным годзе — на першы план ураджай. Чаго-б гэта ні каштавала, а давесці да даваеннага — дванаццаць цэнтнераў укругавую. Потым з года ў год павышаць, каб да канца пяцігодкі — па дваццаць... Адначасова заняцца трэба фермамі».
Ён успомніў словы Сталіна, якія перад гэтым чытаў, рыхтуючыся да заняткаў:
«Будучая сельскагаспадарчая комуна ўзнікне тады, калі на палях і ў фермах арцелі будзе дастатак зерня, жывёлы, птушкі, гародніны і ўсялякіх іншых прадуктаў, калі пры арцелях завядуцпа механізаваныя пральні, сучасныя кухні — сталоўкі, хлебазаводы...».
«Вось так, па гэтаму плану. Вядома, усё гэта патрабуе вялікага будаўніцтва. За электрастанцыяй — радыёвузел, потым элеватар, электрыфікаваныя канюшні і кароўнікі. На полі — поўная механізацыя. Каб не адзін трактар фырчэў, а цэлая трактарная брыгада працавала, камбайны... — і раптам уся гэта радасная гармонія думак парушаецца пытаннем, якое разам з іншымі пытаннямі (аб звеннях, аб рабочай сіле) узнікае не ўпершыню: — На чатырохстах гектарах ворыўнай зямлі?».
Так, зямлі мала. Паспрабуй на такім кавалку — увядзі ўсе навуковыя севазвароты, выкарыстай усе навейшыя машыны. І людзей мала, каб усё гэта адразу падняць. Будзе не раз яшчэ, як з клубам тым. Але, працы хопіць, адпачываць не прыдаецца...
Васіль раптам спыніўся. Кроў ударыла ў твар. Парубка. Сляды, якія ён заўважыў яшчэ даўно і палічыў за сляды паляўнічага, пачалі пятляць. Далей — у трох месцах вытаптаны снег. І больш нічога. Злодзей сабраў і схаваў нават абцярушаныя галінкі. Але Васіль адразу знайшоў замаскаваны пянёк пад кучкаю снегу, змешанага з пілавіннем.
Каму і на што спатрэбіліся гэтыя тры маладыя бярозкі?
Васіль гучна вылаяўся.
— Знайду — дзесятаму закажа, як секчы.
Столькі ён паваяваў з парубшчыкамі калгаснага лесу. «Ну, ад мяне ты не схаваешся. Прыструню Дончыка — ён цябе з-пад зямлі выкапае», — Іван Дончык быў калгасным лесніком.
За бярэзнікам — адразу поле, пад цёплай коўдрай снегу — пасеў азімага жыта, з якім звязаны лепшыя надзеі на ўраджай будучага года. Але далей ад бярэзніку, на ўзгорку, зямля амаль голая, вятры здзьмуваюць снег у гаёк і на паплавы. Яшчэ да таго, як лягла зіма. Васіль хадзіў тут з Шышковым, і яны распрацавалі сістэму загарожы для снегазатрымання.
І раптам ён убачыў: усе гэтыя загарожы з лазовых плятнёў, з жэрдак і сасновага голля, якое спецыяльна прывезлі з лясніцтва, пастаўлены не там, дзе ім належала стаяць, а ў нізіне, каля самага бярэзніку, дзе снег добра затрымліваўся і без гэтага.
Крыху воддаль працавала група моладзі, пераважна — дзяўчаты. Яны цягнулі загарадзь далей, на ўзгорак. Двое юнакоў на конях падвозілі ім матэрыял. Моладзь працавала хутка, дружна, але шумна: смяяліся, штурхалі адзін аднаго на галлё, у снег.
Васіль не ведаў, каго брыгадзір паслаў сюды. Цяпер, пазнаўшы, адразу зразумеў, у чым справа. Працавала ўсё звяно Насці. Сама яна ў чырвоным кажушку, у белай хустцы здалёк вылучалася сярод дзяўчат і сваёй постаццю і сваёй жвавасцю і спрытам у рабоце.
«Пачакай, чортава лялька!» — ён адчуваў, як расце яго злосць, стукае ў грудзі, у скроні, шукаючы выхаду.