Читать «Браслаўская стыгмата» онлайн - страница 5

Адам Глёбус

Наранiцу я вырашыў падысьцi да Батуры, але падумаў, што пiць два днi запар я не магу: адклаў свой паход.

Батураў дом стаiць каля дзiцячага саду, а за iм дом Сашкi Мацяша. Сашка зьнiк, i нiхто з аднаклясьнiкаў ня ведаў, куды, ён i ў школе быў такi — цi ёсьць ён у клясе, цi няма, нiхто не заўважыць. Адзiнай яркай рысаю ў Мацяшавай бiяграфii быў тытунь. Сашка курыў з другое клясы, зьбiраў «бычкi» каля гастраномаў i курыў, i яшчэ вучыў курыць усiх нашых хлопцаў. Пазьней, калi ўсе навучылiся, Мацяш зрабiўся зусiм незаўважальны.

А вось Валiка Латушку, караля менскай фарцы, заўважалi ўсе. Вучыўся Валiк добра, але не выдатна, яму не хапала часу, каб вучыцца, — справы, справы, справыѕ У iнстытут ён паступiў лёгка й адразу заняў месца каля iнтурыстаўскага гатэлю «Юбiлейны». У шэрым плашчыку праходжваўся каля гатэльных ганкаў i чакаў турыстаў, якiя маглi нешта прадаць. Турысты прадавалi, Валiк купляў, i шырокая клiентура апраналася ў замежныя шмоткi. Але калегам-фарцоўшчыкам здалося, што Латушка мае больш, чым яму належыць, i Валiкаў бацька быў змушаны прадаць машыну й заплацiць за сынаў спакой. Валiка «здалi» ў салдаты, мацi з бацькам пайшлi ў ваенкамат i ўгаварылi палкоўнiка не даваць iх сыну адтэрмiноўкi. Латушка адслужыў год i атрымаў адпачынак. Ён знайшоў мяне, i мы хвацка прагулi два тыднi. Нават да Астахава — яшчэ адзiн аднаклясьнiк — заходзiлi выпiць i на сына ягонага паглядзець. Астахаў радаваўся, а ягоная жонка, Людка Буркевiч, не саромелася: кармiла цыцкаю немаўля. Людка вучылася ў паралельнай клясе. Мне было дзiўнавата бачыць замест школьнiцы зь белымi бантамi поўную цётку зь белымi цыцкамi й немаўляткам на руках. А Буркевiч-Астахава сьмяялася з насѕ Валiк даслужыў i вярнуўся, але ў iнстытут не пайшоў, праўда, i да «Юбiлейкi» таксама не хадзiў. Ён паступiў у iншы iнстытут, наргас, i ўладкаваўся нейкiм «вольным клеркам». Я доўга Валiка ня бачыў, пакуль аднаго разу ён не зьявiўся ў маёй кватэры з саракагадовай амэрыканкай — Інэс. «Няма куды iсьцi», — растлумачыў Валiк. Я падарыў Інэс плыту рок-гурта «Дорз», але, думаю, дарэмна, бо яна ў року ня кемiла анi на цэнт. Празь месяц я зноў сустрэў Латушку, i ён зацягнуў мяне ў рэстаран на свой дзень нараджэньня. «Набраўся» Валiк iмгненна й пачаў тлумачыць, што ў Амэрыку ён не паехаў з-за клёна. Вёску Бараноўшчыну, дзе нарадзiўся й вырас Валiк, зьеў мiкрараён. Ад усёй вёскi застаўся толькi клён, што рос каля Латушкавага хлява. «Бяз гэтага клёна я не чалавек, — гаварыў Валiк. — Можаш ня верыць, а я вось аднаго разу прачнуўся ўночы й зразумеў, што бяз клёна я не чалавек». Так нiчым i скончылася эпапэя з Амэрыкай у Валiка Латушкi, былога караля менскай фарцы. У рэстаране з аднаклясьнiкамi ён паводзiў сябе сьцiпла й пайшоў першы зь дзяўчынай, якая сумавала за суседнiм вясельным сталом, за тым сталом, што «абрабавала» Анька Навакоўская.