Читать «Бліндаж» онлайн - страница 13

У гэты раз бліндаж яна знайшла хутчэй, чым надоечы, яшчэ зводдаль згледзеўшы прыкметны пагорачак, і ўсё тоячы ў душы страхавітую неспадзяванку, улезла ў яго з траншэі. Паранены, як і раней, ляжаў на сьпіне, толькі адрывіста прамовіў, як пачуў яе:

— Тётка?

— Анягож! Во вадзіцы вам.

Камандзір выцяг руку з растапыранымі пальцамі, у якія яна ўклала шыйку свайго жбанка, і ён, трохі падняўшыся, глынуў вады і зноў аблёгся плячмі на зямлю.

— Спасибо.

Яна пераняла з ягоных рук жбанок і, ня ведаючы, куды тут прыткнуць яго, трымала ля сябе.

— Может, ты и спасешь меня, тётка? — памаўчаўшы, гаротна сказаў паранены.

— Дык каб жа як можна было, — лёгка азвалася яна, стоячы перад ім на каленях. — Вось тут паесьці вам, хлебца і бульбачкі.

Не скрануўшыся, ён моўчкі выцяг да яе руку, і яна падала яму акрайчык, затым у другую руку ўклала пару сьцюдзёных пазаўчарашніх бульбінаў. Камандзір з гатоўнасьцю ўсё ўзяў, але тут жа зьнямогла апусьціў на жывот занятыя харчам рукі.

— Спасибо вам.

— Дык пажаласта. Даруйце, болей няма нічога. Было сала, дык Піліпёнкі забралі.

— Какие Пилипёнки?

— А, благія людзі. Тутэйшыя.

— Благие?

— Ага. Дужа кепскія. Проста нялюдскія.

Камандзір памаўчаў, падумаў і, усё не паднімаючы рук з ежай, запытаўся:

— А ты кто же будешь?

— Ды баба. Калгасьніца. Серафімай завуць.

— Ну что ж, значит, Серафима? Семья у тебя большая?

— Не-а. Адна я.

— Одна?

— Адна. Адзінокая, — сумна прызналася Серафімка.

— В Любошах живёшь?

— У Любашах, ага. Папалілі Любашы, адны галавешкі асталіся.

— Да-а, — раздумна сказаў камандзір і змоўк. Яна таксама маўчала, ня ведаючы, што сказаць яшчэ.

— Ты никому только… Про меня. Понимаешь? — сказаў ён пасьля.

— Анягож. Я — нікому.

— Может, я поправлюсь еще. А там… Посмотрим.

— Дык папраўляйцеся. Я вам буду насіць, што трэба.

— Спасибо, тётка. Видно, хорошая ты душа, — пранікнёна сказаў Хлебнікаў, і Серафімка ледзьве стрымалася, каб не заплакаць ад пахвалы гэтага небаракі.

— Доктара б вам. Ды нешта тут…

— Да, доктора… Но, наверно, увы! Может, если бы кого из начальства… Из прежнего руководства, может. Связаться чтоб.

— Каб жа быў хто! — сказала яна. — А то ў Любашах ні брыгадзіра, ні старшыні. Старшыня дык у Судзілавічах жыў. Парцейны. Але ці застаўся цяпер?..

— Да-а… Всё рухнуло! Как в прорву… Немцев пока нет?

— Пакуль не было. Можа, абыдуць?

— Нет, не обойдут. Скоро появятся, — выдыхнуў Хлебнікаў і зноў трудна і надоўга змоўк.

Можа, ён заснуў ці забыўся на яе тут прысутнасьць, — ведама, чалавек бяз зроку, — і яна доўга сядзела ціхенька, бы мышка, стараючыся нічым не патрывожыць яго. Хлеб і бульбіны ён усё трымаў у руках, але ні разу не ўкусіў нават. У бліндажы было суха і, здаецца, ня холадна, ня тое, што ў траншэі, адзін бок якой — відаць было на ўваходзе — мачыла дажджом, і мутная вада з даху тоненькім цурком лілася ў траншэю. Трохі яшчэ разважыўшы, Серафімка вылезла з бліндажу і раптам азірнулася ў траншэі — здалося, нехта мільгануў зводдаль за абрушанай траншэйнай павароткай. Схамянуўшыся, яна пастаяла трохі, паслухала, паўзіралася, але ніхто там не паявіўся, і яна падумала, што тое здалося. Тым болей, што бралася ўжо на змрок — ці то ад нізкіх хмараў на небе, ці, можа, пачынала вечарэць; дождж усё сыпаў і сыпаў з неба, скрозь па траншэі сачылася вада, сьцякала на дно з разьбітых, месцамі абрушаных бруствераў. Тады Серафімка падумала, што сёньня яна, мабыць, накорміць параненага, але што будзе ён есьці заўтра? Пра тое трэба было падумаць, і пакуль ня зьмерклася, яна вылезла з траншэі і хуценька пашыбавала па касагорыне ў вёску.