Читать «Чайка па імені Джонатан Лівінгстан» онлайн - страница 5

Ён нібы чуў музыку, нібыта бачыў прывабнае святло будучыні.

Калі ён прызямліўся, дык убачыў, што чайкі сабраліся на Вялікую Раду, сабраліся даўно і чагосьці чакалі.

— Чайка Джонатан Лівінгстан! Выйдзі на сярэдзіну!

Словы Старэйшыны прагучалі нязвыкла ўрачыста. Выклік на сярэдзіну азначаў адно з двух: найвялікшую ганьбу або найвялікшую славу. Для ўшанавання Славай на сярэдзіну выходзілі сама выдатныя важакі чаек. «Ну вядома, — падумаў ён, — сёння раніцай Чарада бачыла Прарыў! Але мне не патрэбна слава. Я зусім не хачу быць важаком. Я хачу толькі падзяліцца тым, пра што даведаўся сам, паказаць тыя неабсяжныя далягляды, якія адкрываюцца перад усімі намі». Ён выйшаў наперад.

— Чайка Джонатан Лівінгстан, — сказаў Старэйшына, — выйдзі на Ганьбу перад сваёй раднёй!

Яму здалося, што яго з усяго маху выцялі дошкай. Зашумела ў вушах, ногі ў каленях аслабелі, пер'е адразу абвісла. Яго выклікалі на Ганьбу? Не можа быць! А Прарыў! Яны нічога не зразумелі! Гэта памылка, памылка!

— ...сваёй шалёнай дзівацкай безадказнасцю, — урачыста гучаў голас, — груба растаптаў і зняважыў годнасць і традыцыі Сям'і Чаек...

Выклік на сярэдзіну для ганьбавання азначаў, што ён будзе выгнаны з Чарады і асуджаны на адзіноту сярод Далёкіх Скалаў.

— ...калі-небудзь, Чайка Джонатан Лівінгстан, ты даведаешся, што безадказнасць не можа цябе пракарміць. Нам не дадзена спасцігнуць сэнсу жыцця, бо ён недаступны нашаму розуму; мы ведаем толькі адно: мы існуём на гэтым свеце, каб есці і старацца пражыць як мага даўжэй.

Чайкі ніколі не пярэчаць Радзе Чарады, але Джонатан асмеліўся ўзвысіць свой голас.

— Безадказнасць? Браты мае! — усклікнуў ён. — Ці знойдзецца хто-небудзь з большым пачуццём адказнасці, чым чайка, якая знайшла сэнс, найвышэйшую мэту жыцця і прытрымліваецца яе? Тысячы гадоў мы гойсаем, шукаючы рыбныя галовы, а цяпер у нас ёсць мэта — спазнаваць свет, адкрываць новае, быць вольнымі! Дазвольце мне, і я пакажу вам, чаму навучыўся...

З такім жа поспехам ён мог загаварыць да камення. Чарада быццам знямела.

— Ты больш не Брат нам, — нараспеў прамовілі чайкі, усе разам узмахнулі крыламі, затулілі вушы і адвярнуліся ад яго.

Джонатан-Чайка рэшту сваіх дзён жыў адзін, хоць адлятаў і на вялікую адлегласць ад Далёкіх Скалаў. Але засмучала яго не адзінота, а тое, што астатнія чайкі адмовіліся паверыць у радасць палёту, у святло, што палала перад імі, адмовіліся расплюшчыць вочы і ўбачыць.

З кожным днём ён дазнаваўся ўсё больш і больш. Ён даведаўся, што, пікіруючы на вялікай хуткасці, можна здабыць рэдкую і смачную рыбу, якая збіраецца ў гурт на глыбіні дзесяці футаў; яму больш не патрэбны былі, каб выжыць, рыбацкія судны і чэрствыя скарынкі хлеба. Ён навучыўся спаць у паветры, навучыўся лятаць наперарэз ветру, што дзьме з берага, і не збівацца з курсу ўночы; ён мог праляцець ад усходу да захаду сонца сотні міляў. Тое самае нутраное чуццё вяло яго праз густыя марскія туманы, узнімала да сляпучага чыстага неба... а астатнія чайкі ў гэты самы час туліліся на зямлі і не бачылі нічога, апрача туманнай імжы і дажджу. Ён навучыўся, асядлаўшы на вялікай вышыні вецер, залятаць далёка на сушу і ласавацца там смачнымі насякомымі.