Читать «Йĕрсем çухалмаççĕ» онлайн - страница 9

Вадим каллех пирус ыйтрӗ, йӗҫӗ тӗтӗме антӑха—антӑха ҫӑтрӗ.

— Арӑм та кунӗн-ҫӗрӗн асапланать. Тертленет. Хӑй ҫакна пӗртте палӑртасшӑн мар. Ӗҫчен те сӑпайлӑ пулма, хунямӑшне юрама, упӑшки чӗрине парӑнтарма тӑрӑшать. Ир-ирех тӑрать те хуҫалӑха тирпей-илем кӗрет, апат пӗҫерсе лартать, уроксем ирттерме хатӗрленет. Хам та хӗрхенетӗп ӑна. Уйрӑлса кайтӑр пӗрех хут тесе, кӗпе-тумтире автол-соляркӑпа варалатӑп. Ҫук, йӗрӗнмест те пулас. Тап-таса ҫуса тасатать, ҫемҫе тӗшек ҫинех вырттарать. Эх, тӗсет, шеремет, тамӑк хуранӗнче ӑшталанать. Пирӗшти пек хӗр вӑхӑтсӑрах ватӑлчӗ.

— Хӗрхенетӗн пулсан, ма апла хӑтланатӑн? Кала-ха, мӗншӗн-ха апла?

— Ма ҫав… Тӗрӗссипе каласан, кашнин хӑйӗн курмӑшӗ. Вырӑн ҫинчен сиксе тӑратӑп та кӑпӑр-капӑр тумланатӑп. Арӑма ҫаврӑнса та пӑхмастӑп, пӗр сӑмах та хушмастӑп — ӗҫе тухса чупатӑп.

— Эх, Ухватов, Ухватов… Юратать сана арӑму.

Эсӗ ав…

— Юратать? — кӑрт сиксе илчӗ Вадим. ― Юрату мар ку. Ку вӑл — чӑн-чӑн спектакль. Сцена ҫинче те юрататӑп теҫҫӗ, ыталаҫҫӗ, чуптӑваҫҫӗ. Хӑйсем — авланнӑскерсем, упӑшкаллӑскерсем. Чаршав хупӑнсан тумланаҫҫӗ те, театртан тухса, киле васкаҫҫӗ. Ман арӑм та — артист. Сцена ҫинче мар, кулленхи пурнӑҫра «арӑм» рольне вылять. Юратмастӑп эп ӑна. Вӑл та…

— Апла-тӑк, ма пӗрлешрӗр?

Ухватов, вӑрӑммӑн сывласа, хӑй епле авланнине аса илчӗ.

Вадим сарлака хул-ҫурӑмлӑ та кӗрнеклӗ йӗкӗт. Ял-хуҫалӑх институтӗнче кӑна мар, хулара та палӑрнӑ спортсмен. Пур ӑмӑртӑва та хутшӑнать вӑл. Пуринче те ҫӗнтерет. Тытӑнаҫҫӗ ҫеҫ, Вадимпа кӗрешекенӗ, урисемпе тапкаланса, кавир ҫинче выртать. Хӑш вӑхӑтра ҫавӑрса ҫапать Вадим, мӗнле мелпе усӑ курать — пӑхса тӑракансем асӑрхаса та юлаймаҫҫӗ. «Маттур! Чӑн-чӑн кӗрешӗҫӗ!» — тесе алӑ ҫупаҫҫӗ.

Еҫчен те Вадим, ҫаврӑнӑҫуллӑ та. Алли тем те ӑсталама пӗлет. Хӗрсем ӑна магнитлӑ лента ҫине сасӑ ҫыракан аппаратсем, грампластинка калаттармалли хатӗрсем юсаттараҫҫӗ. Кӗтмен ҫӗртен авланса ярасси те унӑн ҫав ӗҫпех ҫыхӑннӑ.

…Лекцисем вӗҫленнӗччӗ ӗнтӗ. Вадим гитарине илчӗ те институтран тухрӗ. Алӑк умӗнче ӑна университетра вӗренекен Людмила чарса тӑратрӗ.

— Кунта та гитарӑпа ҫӗретӗн эс, музыкант пуласшӑн мар пулӗ те?

— Манӑн ӗҫ хатӗрӗ — хир карапӗ. Юратнӑ кӗвӗ — трактор сасси. Вӗсем те ҫак гитара пекех хаваслӑ юрӑ шӑрантараҫҫӗ, ― шӗтлерӗ Вадим. ― Юлташӑн-ха ку. Ҫак паха япалана сарӑмсӑр ӗкерсе ватнӑ та, аран-аран майлаштартӑм, талӑка яхӑн аппалантӑм. Енер пырса илмеллеччӗ те — кӗтсе илеймерӗм. Вӑхӑт пулмарӗ-тӗр. Паян ак хамах леҫсе парас терӗм.

— Манӑн та ӗҫ пур, Вадим. Магнитофон ҫӗмӗрӗлчӗ. Юсаймӑн-ши?

Вадим турткаланса тӑмарӗ, юлташӗ патне каяс ҫӗртен Людмила хыҫҫӑн утрӗ.

Хула варринче, тӑхӑр хутлӑ ҫуртра, пурӑнать Людмила. Хваттерӗ те меллӗ — виҫӗ пӗлӗмлӗ. Урайӗнче те, стена ҫинче те — кавирсем.

Виҫҫӗн кӑна пурӑнаҫҫӗ хӑйсем: Людмила, ашшӗ тата амӑшӗ. Ашшӗ заводра цех начальникӗнче ӗҫлет, амӑшӗ ― учительница. Людмила амӑшӗ ҫулӗпе кайнӑ: педагога вӗренет.

Вадима Людмила тӗрех магнитофон тыттарчӗ. Йӗркеллех пек лешӗ, анчах вӗҫӗмсӗр кӗрлет, ҫатӑртатать, пӗр сӑмах та ҫырмасть.