Читать «Пастушыная гiсторыя пра Дафнiса i Хлою (на белорусском языке)» онлайн - страница 38

19

Умовiўшыся так, яны вярнулiся ў хату; а Астыл, зайшоўшы да бацькi, калi той быў вольны, папрасiў дазволу ўзяць з сабою Дафнiса ў горад, бо ён прыгожы i зашкода яго для работы ў вёсцы, а Гнатан хутка мог бы навучыць яго гарадскiм манерам. Бацька ахвотна згаджаецца i пасылае па Ламана i Мiрталу, каб абвясцiць iм добрую навiну, што Дафнiс будзе надалей замест козам i казлам слугаваць Астылу; паабяцаў замест яго даць двух казапасаў. I тут Ламан, калi ўжо збеглiся ўсе рабы, усцешаныя, што будуць мець такога прыгожага таварыша, папрасiў слова i пачаў казаць: "Выслухай, о ўладару, ад старога чалавека праўдзiвае слова: клянуся Панам i нiмфамi, што анi не схлушу. Я Дафнiсу не бацька, i Мiртала не мела шчасця быць яго мацераю. Iншыя бацькi падкiнулi дзiцятка, вiдаць, маючы ўжо даволi большых дзяцей; я ж знайшоў пакiнутага i гадаванага маёю казою; калi яна памерла, я пахаваў яе ў садзе, бо любiў яе за мацярынскi клопат. Знайшоў пры iм i прыкладзеныя прыкметныя знакi; прызнаюся, уладару, што iх хаваю; яны сведкi лепшай долi, чым наша. Каб ён быў рабом Астылу, я не супроць, прыгожы слуга прыгожага i добрага ўладара. Але каб з яго згнюшаўся п'яны Гнатан, не магу сцярпець; ён стараецца адвесцi яго ў Мiтылену, каб зрабiць жанчынаю".

20

Ламан, сказаўшы гэта, замоўк i залiўся слязамi. Калi ж Гнатан, нахабна паводзячы сябе, пачаў пагражаць бойкаю, Дыянiсафан, уражаны аповядам, загадаў Гнатану замоўкнуць, кiнуўшы на яго суровы нахмураны позiрк, i пачаў зноў выпытваць у Ламана, загадаўшы казаць праўду i не выдумваць нiякiх баек, абы затрымаць пры сабе сына. Але Ламан стаяў на сваiм, кляўся ўсiмi багамi i аддаваў сябе на ўсялякую муку, калi ён хлусiць; i Дыянiсафан з Клеарыстаю, якая сядзела побач, пачаў узважваць яго словы: "Навошта Ламану хлусiць, калi ён мог за аднаго двух казапасаў атрымаць? Ды i як бы селянiн выдумаў такое? I хiба адразу не было вiдаць, што ад такога старога i ад непагляднай жанчыны такi прыгожы сын не мог нарадзiцца?"

21

I надумаўся ён больш не гадаць, а зараз жа паглядзець прыкметныя знакi, цi сапраўды яны паказваюць на больш слаўную долю. Мiртала пайшла, каб iх прынесцi: яны зберагалiся ў старой пастуховай торбе. Калi яна ўнясла iх, Дыянiсафан першы паглядзеў i, убачыўшы пурпуровую кашульку, золатакаваную засцежку i кiнжальчык з тронкам са слановай косцi, голасна ўскрыкнуў: "О ўладару Дзеўсе!" I клiча жонку, каб тая паглядзела. Калi яна зiрнула, таксама голасна ўскрыкнула: "Любыя мойры! Цi ж не пакiнулi мы гэтага з нашым дзiцем i цi не ў гэтыя мясцiны казалi мы Сафрасiнi аднесцi яго? Гэта ж не якiя-небудзь iншыя, а якраз тыя. Любы муж, наша гэтае дзiця, твой сын Дафнiс, i бацькоўскiх коз ён пасвiў!"

22

Пакуль яна яшчэ гаварыла, а Дыянiсафан цалаваў прыкметныя знакi i плакаў з празмернай радасцi, Астыл, уразумеўшы, што Дафнiс яго брат, скiнуў плашч i пусцiўся бегчы ў сад, каб першым пацалаваць Дафнiса. А Дафнiс, убачыўшы, што да яго бяжыць Астыл, а за iм цэлая грамада, гукаючы: "Дафнiсе!", падумаў, што ён хоча яго злавiць, кiнуў сваю торбу i сiрынгу i панёсся да берага, каб кiнуцца ў мора з высокай скалы. I было б амаль нечуванае - зноў страцiць Дафнiса, ледзь толькi яго адшукаўшы, калi б Астыл не зразумеў гэтага i зноў не закрычаў: "Стой, Дафнiсе, нiчога не бойся: брат я табе, а бацькi - тыя, што да гэтага дня былi ўладарамi тваiмi. Ламан толькi што нам пра казу расказаў i прыкметныя знакi паказаў; абярнiся i паглядзi, як усе радуюцца i смяюцца. Але мяне першага пацалуй; клянуся ж нiмфамi, што не хлушу".