Читать «Сьцяна (на белорусском языке)» онлайн - страница 56

I сонную млеўкасьць.

Ён прылёг адпачыць.

"Ну, пайшла яна расказваць, што я спалiў старшыню..." - Сьцяпан перавярнуўся на правы бок, выцягнуў далонь з-пад скронi, i кроў запульсавала цiшэй. Слабавалi яму ногi, нылi, абясьсiленыя...

* * *

Ляскатлiва расчынiлiся дзьверы ў пакой, i Сьцяпан, зь дзiцячай хiтрасьцю, прыкiнуўся сьпячым: падзьмуў скразьняк.

У пярэднiм - прастуджаны голас Кiры:

- Мама, я купiла радыскi.

- А дзе ты, увечары, знайшла яе?

- Прадавалi... - расказвала яна. - Сьцяпан дома?

- Сьпiць.

- Яшчэ?! - яе крокi наблiжалiся.

- Няхай ён пасьпiць, - як бы супынiла Кiру мацi. - Во, паеш квашанiнкi.

- Не магу, - зашахацеў на Кiры лёгкi плашч. Яна распраналася. - Хо, горача! - Заскрыпела шафа з адзеньнем. - Блага мне, мама.

- Залiшне бярэш сабе ў галаву...

- За сябе я не бядую, мама, - сказала Кiра, пацягнуўшы носам. - За дурною галавою i нагам няма спакою... Возьмуць i пасадзяць яго!

- Цiшэй, бо пачуе...

- Няхай сабе чуе! - грукнула шкло; запсычэла "iгрушка" з адэкалёнам. Прычоска мая, хвароба, рассыпаецца. У мяне, мама, мяккiя валасы. Заўтра пайду я да Райкi: у яе - францускi ляк...

У прыцемку, у самюткiм куце бiблiятэчнай палiцы, паглядвала на Сьцяпана дзяўчына на каляровай паштоўцы. Яна прыцiскала да аголенага пляча букет жоўтых i чырвоных цюльпанаў; мела выразныя, чорныя вочы i просты, грэцкi нос. Ад яе красы, тыповай у пачатках стагодзьдзя, рабiлася яму цёпла i ўтульна. Хацелася Сьцяпану пасьмяяцца з турботаў, ад якiх брыняла потым яго пiжама й мучылi сны.

Сьцяпан запалiў сьвятло й пашукаў сабе кнiжку. Але не ўкладвалася яму чытаньне. I не было-ж як пайсьцi на шпацыр, праветрыцца: час ад часу чулася гаворка мацi з дачкою, у кухнi.

Кiра сама прыйшла да Сьцяпана.

- Што чытаеш? - запытала яна.

- Ня ведаю, Кiра.

- Трымаеш-жа кнiжку ў руках!

- Зараз скажу табе... - ён адгарнуў тытульны лiст у кнiжцы.

- Сьцяпан, - Кiра падыйшла блiзка да яго, але не прыхiлiла, як зазвычай, яго галаву да сваiх пругкiх грудзей. - Што ты, Сьцяпан, нарабiў?! Людзi сьмяюцца зь цябе. Скажы: ты сапраўды спалiў аўтамабiль старшынi?

- Спалiў, Кiра.

- Навошта?

- Так трэба.

- Цябе будуць судзiць за гэта!

- Я таго й чакаю.

- Суду?

- Суду, Кiра.

- Што ты зноў задумаў?

- Зьнiшчыць падлюгу.

- Значыць, каго? Старшыню?

- Ага.

- Самому трапiўшы ў суд?

- Няма iншага спосабу, Кiра.

- Зь цябе ўчыняць злачынца! Разумееш? I прысудзяць - адкупiць машыну!..

- Хто акажацца злачынцам - пабачым. А машыну, калi трэба будзе, а адкуплю.

- За сваё?

- За сваё, Кiра.

- Цi ты, Сьцяпан, хоць памятаеш, якiя ў цябе заробкi?

- Так, Кiра.

- Ты адкупiш - за iх?

- Калi трэба будзе...

Села яна ў крэсла, насупроць Сьцяпана.

- Ты ненармальны.

- Не разумееш мяне, Кiра.

- Не разумею? Як можна разумець...

Зьявiлася цешча.

- Крычы, не крычы - сталася, - загаварыла яна. - Мусова цяпер думаць нам, як бяду збыць...

Сьцяпан зноў разгарнуў кнiжку.

- А балячку, хiба, хто збыў? Прадаў яе? Узяў ды прадаў, га? - узлавалася Кiра.