Читать «Дазорца маяка» онлайн - страница 2

Фалконбрыдж узяў паперу і пачаў чытаць.

— Хм! Скавінскі? Гэта вашае прозвішча? Хм! Дзве харугвы здабытыя ўласнаручна ў штыхавой атацы... Вы былі мужным жаўнерам!

— Патраплю быць і сумленным дазорцам.

— Там трэба штодзень па некалькі разоў падымацца на вежу. У вас здаровыя ногі?

— Прайшоў пехатой паўсвету.

— All right! Ці абазнаны вы ў марской службе?

— Тры гады служыў на кітабойным судне.

— Спрабавалі розныя прафесіі?

— Не зазнаў толькі спакою.

— Чаму?

Стары зварухнуў плячыма.

— Такі лёс...

— Усё ж на дазорцу маяка вы падаяцеся мне застарым.

— Сэр, — раптам узрушана азваўся кандыдат, — я вельмі зняможаны. Шмат, бачыце, перажыў. Гэтага месца я горача прагну. Я стары, мне хочацца спакою! Павінен сабе нарэшце сказаць: тут мусіш асесці, тут твой порт. Эх, сэр! Усё залежыць толькі ад вас! Другі раз такой пасады мне не знайсці. Гэта шчасце, што быў я ў Панаме... Прашу вас... Напрамілы Бог, я як карабель: калі не зайду ў порт, патану... Калі хочаце ашчаслівіць старога чалавека... Клянуся, што буду служыць сумленна, але... досыць гэтага бадзяння...

У блакітных вачах старога была такая гарачая мальба, што Фалконбрыдж, які меў простае добрае сэрца, расчуліўся.

— Well! — сказаў ён. — Я вас бяру. Будзеце дазорцам маяка.

Твар старога асвятліўся невымоўнай радасцю.

— Дзякуй.

— Ці можаце сёння ехаць на вежу?

— Так, вядома.

— Ну тады good bye!.. І яшчэ: за любое парушэнне па службе вы будзеце звольнены.

— All right!

У той самы вечар, калі сонца зайшло за перашыек, а прамяністы дзень змяніўся ноччу, новы дазорца, відавочна, быў ужо на месцы, бо маяк, як заўжды, кідаў на ваду пучкі яскравага святла. Ноч была спакойная, ціхая, напраўду субтрапічная, ахутаная лёгкім туманам, які ствараў каля месяца вялікае вясёлкавае кола з мяккімі, амаль празрыстымі берагамі. Мора крыху хвалявалася, збіралася на прыліў. Скавінскі стаяў на гаўбцы, тутсама, каля агромністых вогнішчаў, падобны знізу да малой чорнай кропачкі. Спрабаваў сабрацца з думкамі і асэнсаваць свой новы стан. Але думкі былі цяжкія і бязладныя. Ён пачуваўся як загнаны звер, які ўрэшце схаваўся ад пагоні на нейкай недаступнай скале ці ў пячоры. Прыйшоў нарэшце час спакою. Пачуццё бяспекі напоўніла нейкай невымоўнай асалодай яго душу. Цяпер ён мог з гэтай скалы кінуць выклік даўняму выгнанню, даўнім няшчасцям і паразам. Ён быў як карабель: бура ламала яго мачту, рвала ветразі і канаты, кідала ад хмар на самае дно мора, біла хвалямі, плявалася пенай — але ён, аднак, даплыў да порта. Вобразы буры ў ягоных думках проціпастаўляліся ціхай будучыні, што чакала яго.

Пра некаторыя свае дзіўныя прыгоды ён расказаў Фалконбрыджу, але не згадаў яшчэ пра тысячы падзеяў. На бяду, як толькі ён разбіваў дзе-небудзь намёт і разводзіў вогнішча, збіраючыся застацца там назаўсёды, нейкі вецер вырываў калкі намёта, развяваў вогнішча, а яго самога нёс на пагібель. Паглядаючы цяпер з гаўбца маяка на іскрыстыя хвалі, ён успамінаў усё, што давялося яму прайсці.