Читать «Заўтра была адліга-1» онлайн - страница 11

Віктар Шніп

У хаце на сценах два замоўклыя гадзіннікі. Адразу падумалася, што адзін мамін, а другі бацькаў.

Суседка Зіна Мальчыкава падышла да плота пагаварыць. Расказала, што два тыдні таму ў Мінску памёр яе брат Коля. Пахавалі ў Дубровах. Яму было 56 гадоў. Узгадалася, як Коля ішоў у войска. Я быў на выправах. З роднага дому ў невядомы свет Колю павезлі на грузавой машыне і цяпер на грузавой машыне Коля вярнуўся ў родную зямлю.

Суседзі з нашых бяроз і клёна спусцілі сок. Трохлітровыя слоікі пад дрэвамі свецяцца на сонцы і асвятляюць тыя часіны, калі жылі бацькі.

У хлеве поўна вады, як у басейне.

Па вуліцы швэндаецца моладзь, нібыта заблудзіўшыся.

У садзе пад яблынямі там-сям ляжаць яблыкі. За зіму не змерзлі і іх можна есці.

Кусты агрэсту, як скруткі калючага іржавага дроту.

Брат расчыніў стары чамаданчык, у якім мама захавала мае лісты і газетныя публікацыі вершаў. Усё пажаўцелае, нібыта з фронту.

Пасаджаныя мамай касачы вось-вось закрасуюць.

У паштовай скрынцы рудая лістота, як попел.

З сястрой вырашылі, каб зямля не дзічэла, пасадзіць грады.

Зайшліся да бацькавага стрыечнага брата Шуры, які ўжо 21 год, як з жонкай Дзінай пераехаў з Маладзечна. Падарыў дзядзьку «Пугачоўскага цырульніка».

У горад вярталіся, як з планеты, на якой жылі бацькі.

***

23.04.2013. Сяджу дома. Нікуды не хачу ісці і нічога рабіць не хачу, і няма каму прымусіць мяне. Тэлефонныя званкі, як званкі для праверкі: «Ці яшчэ жывы ён там?»

Язэп Драздовіч і мы

24.04.2013. З Вячаславам Рагойшам, Яўгенам Лецкам, Ганнай Запартыка і Людмілай Рублеўскай ездзіў у Маладзечна на канферэнцыю, прысвечаную жыццю і творчасці Язэпа Драздовіча, якую арганізаваў Міхась Казлоўскі.

У вагоне электрычкі поўна старых. Едуць на лецішчы, як у іміграцыю.

Па вагоне прайшла цыганка з дзецьмі. Ніхто нічога не даў.

«Не паліце сухую траву!» — кожны год вясной усё гучыць і гучыць з дынамікаў у вагонах. А трава ўсё гарыць і гарыць.

Лапікі снегу абапал чыгункі, як шкура з вялікай белай змяі, якая прачнулася пасля зімы і цяпер мяняе свой колер.

Сонца, як шчасця, няма.

Чым далей ад Мінска, тым больш пусцеюць вагоны. Старыя выходзяць на сваіх станцыях, як паміраюць у свой час.

Мы гаворым пра літаратуру, нібыта больш няма пра што гаварыць.

У Маладзечне на вакзале вецер, нібыта п’яны дворнік, які нядаўна прачнуўся, мяце туды-сюды смецце і пыл.

Нас сустрэў Міхась Казлоўскі, як тутэйшы Ной.

Да бібліятэкі імя Максіма Багдановіча ідзём па вуліцы Прытыцкага. Вуліца пешаходная, як маскоўскі Арбат.

На канферэнцыю сабралася народу поўная зала. Запомніўся пытаннем мастак Кастусь Харашэвіч: «Да якога рэалізму можна аднесці творчасць Язэпа Драздовіча?», на якое тут жа сам і адказаў: «Да нацыянальнага рэалізму!».

Па-за планам канферэнцыі выступіла настаўніца Маладзечанскай СШ № 12 Алена Сымановіч. Дваццаць гадоў таму яна вучылася на філфаку ў Вячаслава Рагойшы. Пачала выступленне з віншавання Вячаслава Пятровіча з ордэнам Скарыны, а закончыла: «Мне, Вячаслаў Пятровіч, Ваш падручнік па літаратуры не падабаецца. Ён вельмі складаны. Не для нашых дзяцей!».