Читать «Мяшчане ў густой пары (на белорусском языке)» онлайн

Черный Кузьма

Мяшчане ў густой пары (на белорусском языке)

Кузьма Чорны

Мяшчане ў густой пары

Дзядзя Стафанковiч пачухаў распараны жывот, шырока растапырыў ногi i ўзлiў сабе на голаў ражку цёплай вады.

- Ах, здорава; як маслам па нырках, - сказаў ён весела i з фiласофскiм выглядам стаў намыльваць сваю жоўтую шыю.

Каб спрытней зрабiць гэтую аперацыю, прыйшлося задраць голаў угору, ад чаго на верхнiх палатках, у гарачых хмарах густой пары дзядзя Стафанковiч убачыў нешта шырокае i круглае, чырвонага колеру i буйнага складу.

"Цi не парыцца гэта хто на верхнiх палатках? - падумаў дзядзя Стафанковiч i стаў пiльна ўглядацца. - Але як ён можа там вытрымаць, у самай гары, - думаў ён, прыглядаючыся, - гэта ж трэба мець нечалавечую голаў, каб выседзець у гэтакай пякельнай моцы, як у яго там шкура, разам з валасамi, не аблезе?.."

Дзядзя Стафанковiч, ахвачаны цiкавасцю, падняўся па ўсходах трохi вышэй да верхнiх палатак i зразу пазнаў свайго знаёмага - быўшага штабс-капiтана пяхотнага палка Еўсцiгнея Свiрыдавiча Разнюхайлiна.

- А-а-а, Еўсцiгней Свiрыдавiч! - зацягнуў дзядзя Стафанковiч радасна. А я гляджу, што гэта там такое чырвонае, аж гэта вы. Ну, як жа маецеся?

Разнюхайлiн быў у гэты час заняты здзьмухваннем мутных кропель вады са сваiх пруткiх вусоў. Скрозь пару ён уставiў свае круглыя вочы на Стафанковiча i густым басам адчаканiў:

- Можна сказаць, жывём i хлеб жуём, мiрна днi свае дажываем. Як гэта даўней у нас у палку спявалi: "Агонь запалю, буду пiць, не мяшала б сабаку купiць!" Толькi i ўсяго.

- Толькi i ўсяго, - трагiчна паўтарыў дзядзя Стафанковiч i, збiраючыся сказаць нешта больш важнае i як бы сакрэтнае, агледзеў усю лазню з выглядам вельмi тонкага палiтыка.

Народу мылася мала. Каля дзвярэй некалькi старэнькiх дзядкоў немiласэрна церлi адзiн аднаму рагожамi худыя спiны, трохi далей скроб пад пахамi нехта высокi i тонкi, як спiчак. На нiжэйшых палатках парылася двое. Адзiн ляжаў спiнаю ўгору, другi хвастаў яго распараным венiкам. А той варочаўся пад венiкам, як япрук, i ўсё камандаваў:

- А та-та-та! Д-давай, давай, давай! Каля лапатак наярвай, кажу табе!

Тут жа, побач, мылiўся Макей Фiлатавiч Валакiткiн - быўшы начальнiк нейкай губернскай канцылярыi, а цяпер рэгiстратар выступаючых папераў у нейкiм бумтрэсце (цi, можа, табактрэсце, хто яго акуратна даведаецца). Больш у лазнi нiкога не было.

Агледзеўшы ўсю гэтую кампанiю, дзядзя Стафанковiч зрабiў "умiлiцельны" твар i цiха загаварыў, паглядаючы на Разнюхайлiна:

- Справядлiва замецiлi, Еўсцiгней Свiрыдавiч, што "толькi i ўсяго". Чалавек я, можна сказаць, такi, што, як кажуць, хлеб-соль еш, а праўду рэж. I калi дзе што якое, адным словам, дык я тут жа, на месцы, гэтае, i больш нiчога. Вось гляньце хоць бы на гэтую лазню. Ды ў мяне на Нямiзе дом, на Ляхаўцы дом i на Серабранцы дом. А гэта значыць, што я тры дамы маю. А раз я тры дамы маю - значыць, я чалавек, а не якi-небудзь пасвiсцёл. I даўней, верце маёй совесцi, што я тут вось мыюся, а на сэрцы ў мяне ўжо iначай мыецца. Што з мяне лазня параю выцягне, тое я вярну: заўсёды, бывала, пасля лазнi, як людзi, пойдзем гуртам ды вып'ем i закусiм. Верна, Еўсцiгней Свiрыдавiч?