Читать «Высакосны год (Хоку і танка)» онлайн
Уладзімір Сіўчыкаў
Сіўчыкаў Уладзімір
Высакосны год
Хоку і танка
Шляхетны стыль
Мілая, згадай:
Веяла цёплай вясной,
І вішні цвілі.
Калыхнуў я галіну, —
Белы цвет асыпаў нас.
Максім Багдановіч
Ёсць яна, ёсць (!) — прастора маральнай устойлівасці, у якой жывуць малюнкі разважлівых эмоцый і нараджаюцца адпаведныя гэтым малюнкам словы, і ў выніку з’яўляюцца запісы, пазбаўленыя непатрэбнага зместу.
Менавіта з прасторы маральнай устойлівасці прыйшло да нас нацыянальнае хараство, і прыйшлі тыя творцы, для якіх непарушны закон: спачатку неабходна стаць чалавекам, а потым ужо паэтам, пісьменнікам...
Палоннік гэтае прасторы, Уладзімір Сіўчыкаў напісаў кнігу “Высакосны год”, якой характэрна вабнасць дакладных занатовак, а таксама ўвага да сціплага, простага і чалавекалюбнага.
Кніга дастаткова тужлівая па інтанацыі, але ў тузе, як аднойчы заўважыў яе аўтар, жыве “нязведаная слодыч...”
І разам з тым душэўны склад “Высакоснага года” святочна-бачлівы.
Паэт успрымае будзённае жыццё, як свята, якое дадзена дзеля асалоды, працы і мастацкага асэнсавання.
Адсюль і разуменне: творчасць павінна быць менавіта святочна-бачлівай (г.зн. — дапытлівай).
Уладзімір Сіўчыкаў ведае, што творчасці шкодзіць шматслоўе і ўпэўнены, што ў спасціжэнні жаданага дастаткова некалькі радкоў.
Ён па-майстэрску выкарыстоўвае сціслую вершаваную форму і, цудоўна адчуваючы гукавую пластыку трох- і пяцірадкоўяў, пакідае ў чытацкай памяці яскравыя знакі запамінальнае красы:
Пралескі сумна палетак аглядаюць ля руін Крэва. Новая кніжка Уладзіміра Сіўчыкава — своеасаблівы каляндарны сшытак, слоўны памінальнік, лірычна-прыватны дыярыуш, маляўнічы дзённік:
Пярэсты мятлік і восенню хоча жыць — п’е паспешліва з хрызантэмы расінкі марознаю раніцай. Уладзімір Сіўчыкаў умее выштукоўваць узоры стылявой абачлівасці і кампазіцыйнай дыпламатычнасці.
Складнасць мыслення — выяўная рыса гэтай кніжкі.
Яна створана мастаком, якому ўласцівы шляхетны стыль паводзін, самавіты выгляд, паважнасць у гаворцы і маўчанні, этычныя адносіны да людзей, вера ў нацыянальнае хараство, шанаванне фамільнай прыгажосці, захапленне ўніверсальнасцю беларускай прасодыі, выбудоўванне свайго жыцця паводле сумленных правілаў...
Вясна
* * * На крыжавінах срэбных тэлеантэнаў сумуюць гракі. * * * Стрэліў вугольчык на бляху каля грубкі. Стома сыходзіць… * * * У хвалях Плісы цеплаэлектрацэнтраль рабацініцца... * * * Дочкі заўзята гуляюць у класікі. Прасохлы асфальт. * * * Пралескі сумна палетак аглядаюць ля руін Крэва. * * * Прачыненая грубка – ссівелы попел. Рукапіс згарэў. * * * Сустрэў суседа з паўнюткімі вёдрамі пры Нехаёўцы. * * * Кроплі з-пад крана марна ў бяссонні лічу... Схібіў, зноў пачаў… * * * Звіняць жаўрукі… Ляжу на ўскрайку поля. Прыемна вельмі. * * * Бярозавы гай. Смак гаркавых лісточкаў. Важкі хрушч гудзе. * * * Нат і хвіліны спакою не зазнала маці ў самоце. * * * Шматгалосы гуд базарнай Камароўкі. Лопат галубоў. * * * Разгарнуў дзённік... Дзень адышоў у нябыт, бы кропля ў пясок. * * * Чытаю Басё, Такубоку – скла-да-юц- ца танка й хоку. * * * Як ніцавокі жалезабетонны ДОТ дзівіцца на рунь. * * * Свята, якое штораніцы з табою, – кубачак кавы. * * * На тратуары малой малюю крэйдай мажнога зубра. * * * Жоўты пясочак. Пры Курапацкіх соснах трасу будуюць!.. * * * Валун халодны. Багоўка на далоні. Сяджу ля става. * * * “Добрая душа”, -- пачуў пра свайго сябра. Ціхая радасць. * * * Імглістым ранкам з-за хмар зірнула сонца. У сэрцы радасць. * * * Спалоханай пташ- кай з нагруднай кішэні пэйджар заціўкаў. * * * Адзін у купэ. Краявіды маленства мігцяць за акном. * * * Дым над вадою… На хвалях сноў вандрую ў сваё маленства. * * * Сакавіцкім днём зазірнуў у люстэрка плыткай лужыны і надта дзіваваўся бяздоннасці нябёсаў. * * * Чацьвёрты сезон не шчыруе суседка на дачных сотках – амаль не адыходзіць ад састарэлай маці. * * * Вельмі прыемна наўздагад разгарнуўшы том старадаўні ў алгарытме радкоў родную пазнаць душу. * * * Штучныя кветкі, велікоднае яйка, кропля ў кілішку, недагарак свечачкі – нацюрморт Радаўніцы. * * * Мадэль якая ў салоне гадзіннікаў – механічная або электронная – пакажа шчаслівы час? * * * Гляджу скрозь шыбу пасля доўгай хваробы -- пялёсткі вішань фарбуюць дахі ў сцягі бел-чырвона-белыя… * * * Ясна, відочна выблісне думка ў паўсне. “Ранкам згадаю…” Прачнешся на досвітку – знікла без следу! Шкада… * * * Вусце Жодзінкі. Адарваў аерыну – гаркавы прысмак пяшчотнага парастка нагадаў мне маленства.