Читать «Поўны збор твораў у чатырнаццаці тамах. Том 9» онлайн - страница 361

Это новый Иван, который, на смену погибшим, в мире и тишине растет в Терешках» (I, арк. 435; II, арк. 353; III, арк. 264).

* * *

Стар. 78. Гефтлинг. — Зняволены (ням.). Стар. 80. Ком! — Да мяне! (Ням.)

Стар. 86. Руссо очень, очень фурьёзо? Как это дойч? Бёзе? — Рускі вельмі, вельмі злосны? Як гэта па-нямецку? Злосны? (Італ. — рус. — ням.)

Стар. 86. Я — гут. — Я — добры (рус. — ням.).

Стар. 87. Ду гут. Их гут! — Ты добры. Я добрая! (Ням.)

Стар. 87. Тэдэско-гефтлинг. — Немец-зняволены (італ. — ням.).

Стар. 87. Ну, шлауфен, понимаешь? — Ну спать, разумееш? (Ням. — рас.)

Стар. 89. Баста шляуфен. Марш-марш надо! — Хопіць спаць. Ісці трэба! (Італ. — ням.)

Стар. 89. О, Остфронт! Рус фронт! — О, Усходні фронт! Рускі фронт! (Ням.)

Стар. 89. Си, си! — Так, так! (Італ.)

Стар. 91. А, понималь: ляндвиршафт? — А, разумею: сельская гаспадарка? (Рус. — ням.)

Стар. 91. Ля вораре. — Працаваць (італ.).

Стар. 94. Бене человек. — Добры чалавек (італ. — рус.).

Стар. 94. Данке. — Дзякуй (ням.).

Стар. 94. Давай все-все манджаре! — Давай усё-ўсё есці! (Рус.- італ.)

Стар. 107. Руссо аллес, аллес вундершон! — Рускія ўсе, усе цудоўныя! (Італ. — ням.)

Стар. 113.

Ми пар ди удире анкора, Ля воче туа, им медзо ой фьори Пэр нон софрире, Пэр нон морире Ио ти пенсо, о ти амо… — Мне здаецца, што я яшчэ чую Твой голас між кветак. Каб не пакутваць, Каб не памерці, Я думаю пра цябе і цябе люблю… (Італ.)

Стар. 115. Эссен! — Ежа! (ням.)

Западня

Киносценарий Л. Мартынюка, при участии В. Быкова (стар. 139)

Друкуецца ўпершыню паводле машынапісу, які захоўваецца ў фондзе к/c «Беларусьфільм»: БДАМЛМ. Ф. 112. Воп. 1. Адз. зах. 426, арк. 37–64.

Датуецца 1965 г.

Сцэнарый напісаны па матывах аднайменнай аповесці рэжысёрам-пастаноўшчыкам кароткаметражнага мастацкага фільма «Западня» Л. Мартынюком пры ўдзеле В. Быкава.

Існуе два варыянты літаратурнага сцэнарыя (памерам адпаведна ў 23 і 31 машынапісныя старонкі). Аўтарства першага, па сведчанні самога Л. Мартынюка, належыць выключна яму. Пра гэта ж пісаў і В. Быкаў тагачаснаму выконваючаму абавязкі дырэктара «Беларусьфільма» і адначасова старшыні сцэнарна-рэдакцыйнай калегіі кінастудыі ў адказ на яго просьбу даслаць сцэнарый:

«Уважаемый тов. Порицкий!

Я не писал сценария по моей повести „Западня“, предоставив это не слишком веселое дело дипломанту Л. Мартынюку, который месяца четыре назад приезжал в Гродно для переговоров по этому поводу. Он согласился. Но в каком состоянии находится сейчас эта работа, сказать не могу, т. к., кроме повести, к данному замыслу ничем более не причастен. Но мне думается, что сценарий Мартынюком уже написан и Студия его получит.

С уважением,

5 марта 1965 г.».

В. Быков

Пацвярджаў гэта і Л. Мартынюк у тлумачальным лісце да кіраўніцтва «Беларусьфільма»: «Мое авторство в сценарии — случайность, т. к. это желание В. Быкова. И дальше все замечания по сценарию он просит адресовать ко мне, обещая консультацию». Заўважым, што думка напісаць сцэнарый без удзела пісьменніка належыла не Л. Мартынюку — вось што раіў будучаму рэжысёру-пастаноўшчыку «Западни» больш вопытны І. Дабралюбаў, які ўжо добра ведаў беларускае кінематаграфічнае асяроддзе і які рэкамендаваў Л. Мартынюку звярнуць увагу на гэтую аповесць пасля публікацыі яе ў часопісе «Юность» (1964, № 7):