Читать «Беларусы, вас чакае Зямля (Гараватка - 3) (на белорусском языке)» онлайн - страница 3

- Бог знаiць што будзiць, - сказаў бацька. - Ну што там, Уладзiмер, чуваць? - гукнуў да Пятуха, якi ад лекара Зянькевiча выйшаў.

- Нешта яны зь Менску, чэрцi, нiчога не гавораць. Кажуць, што на "сьвяшчэнным рубяжы" баi заядлыя, што "доблiсная" сьцяной стаiць, алi хто каго... нiчога анi гу-гу... А так усё баявыя песьнi граюць.

- Дзе гэта так? - спытаў Янук.

- Ды ў радзiве, - адказаў Уладзiмер. - Мусiць там нейкiя нiпiралiўкi ў iх. Каб пагналi Немца, ох як гарлапанiлi-б...

2

Марыя Iванаўна тупала па абшырным пакоi, цёрла вочы й паўтарала: - I што я буду цяпер рабiць? Што буду рабiць?

Жанчыну асядлаў страх. Рассыпаныя валосы, стары зношаны сарафан. Яна, здавалася, пастарэла ад першай сустрэчы ў Лiтоўцах на гадоў дзесяць.

- Як ён мог так зрабiць, пакiнуць нас самых, нi сказаўшы, цi вернецца цi не! I што я буду рабiць, як гiрманцы прыйдуць, га?

Бахмачы сядзелi на шырокай, папраседжанай, зь дзiркамi, скуранай канапе, што, вiдаць, часы "севера-западной жалезнай дарогi" прыгадвала. Пакой знаходзiўся ў вадным з абшырных будынкаў блiзу гацкае станцыi. Гэтта некалi "каляяжы" жылi. Апроч старой рудой канапы ў пакоi стаяла яшчэ старамодная шафа з пасудай i стол з чатырма, даўно не аднаўлянымi, крэсламi - цэлы камплет. Калiсьцi чырвоная драўляная падлога цяпер прасьвечвалася пратоптанымi да гладзi драўляных слаёў сьцежкамi.

На абклееных паперай у краскi сьценах стоўпiлiся ў зашклёных рамках сямейныя здымкi. На аднэй зь iх Хвёдар Бахмач трымаў позу - проста ў лоб, у поўным муньдзiры чыгуначнiка ў нейкага традыцыйнага фатографа. Сур'ёзны, бяз усьмешкi, васковы твар. Вiдаць, што фатографы гэныя можа на цэлую шырыню "нiаб'ятнай" дый калiшняй Рэчыпаспалiтай ад аднаго нямудрага бацькi вялiся: "Рукi так во перад сабой, нi глядзець у бакi, вачмi ня моргаць, а так во проста на плёнку. Не, не варушыцца, бо ня выйдзе..." Тэхнiка! Чорт вас ведае, - думаў аб'ект плёнкi, - можа й ня брэшаце. Руб цi злот улепiш i хвашчыся тады, як ня выйдзе!

- Давольна, мамаша, неяк будзе, - буркнуў пры стале Ўладзiмер. - Калi нiчога нi сказаў дык уж, пажалуй, вернецца.

- От да, разумнiк найшоўся! Неяк будзе! - паднецiлася Марыя Iванаўна ды шпарчэй затупала па вытаптанай падлозе. - Уж ты, мой ангел хранiцель, пасаветуеш, старую бабу забясьпечыш. Што будзе, як германцы прыйдуць?

- Пачакай, - адазваўся заклапочаны Пракоп, - давай нi сьпяшым, памяркуем. Чаму ўжо адразу так Немцы прыйдуць? Адкуль вы гэта ўзялi?

- Як адкуль? З запада во iзьвесьцiя прыйшлi: Беласток, Гродна, Лiда занятыя. Наверна яны ўжо ў Маладзечне. Тут-жа во праездам людзi былi, перадалi. Нашы на цэльным фроньце ў панiцы. Афiцыяльна-ж нiчога няма, усе ўцякаюць напралом. Можа й майго тая вална падхвацiла. Учора вечарам пайшоў, хоць ужо пасьля бамбёжкi тут нармальна нi работалi. Я ўсю ноч нi спала. Пабегла утрачкам, а там нiкога...

- Дык, што ў Гацях нiхто з савецкiх нi астаўся?

- Усё начальства на скрут галавы ўдрала: i НКВД, i мiлiцыя, i з жалезнай дарогi. Пасьля першай бамбёжкi як падурэлi, а ўчора яшчэ хужэ. От толька некаторыя сем'i жалезнадарожнiкаў асталiся, тых, значыцца, што ў разьездах. Учора позна прыйшло iзьвесьцiя, што недзе окала старай гранiцы германцы вялiкi мост збамбiлi, так поездам ужо пуцi нету...