Читать «Беларусы, вас чакае Зямля (Гараватка - 3) (на белорусском языке)» онлайн - страница 141

Дзяўчына раптам спахапiлася. Твар ейны спаважнеў, а пасьля распагодзiўся вiнаватай, шчодрай усьмешкай, а вочы васiлькi пазiралi на яго задумана й абяцаюча.

- Знаеш, Янучок, гэта ня ты дурань, а я. Чаму й завошта я цябе лаю? Едзь, едзь, мой саколiк, я цябе нi дзяржу. Едзь i вучыся. У цябе-ж i галава не абы-якая, у цябе заўсёды быў вялiкi палёт. Ты-ж i паэт i пiсьменьнiк...

Янук зачырванеўся. Цяжка сказаць, цi дзяўчына гаварыла цяпер сур'ёзна, цi цыганiла. I ейныя ласкальныя "Янучок", "саколiк", "любы" зьбiвальi яго з тропу. Гэтак да малодшых дзяцей гаварылi старэйшыя, радня цi чужыя. А Дуня-ж - ягоная аднагодка. Што гэтым ласкальным сказаць хацела? Лепш-бы гаварыла да яго як сябры. Ато адным разам, як ужо раней бывала, уводзiла яго ў фiзычны азарт. а пасьля пакiдала, зрывалася, а цяпер гэтай сваей ласкальнасьцю, быццам яна яго, цi што...

- Лепш раскажы мне пра вiленскую беларускую гiмназiю. Кожную драбнiцу, усё, што ведаеш. Сядзь во тут, каля мяне.

Яна сьцягнула яго зусiм пад адхон, дзе пахла верасам i мятай. Дзесьцвi воддаль над балотам раскрычалiся вароны, а недзе блiжэй заскрыпела сарока. Адсюль, з упадзiны мiж насыпам i чыгункай, адно чыстае лёгкаблакiтнае, з рэдкiмi ваўнянымi хмаркамi на iм, неба натхняла спакоем i задуменнасьцю. Даўжэў цень бярозы, што лянiва шаптала лiсьцямi з другога боку чыгункi.

Нешта, - цi то агрэсыўнасьць дзяўчыны, цi то нейкая ейная зьверхнасьць, - зьвязала Януку язык.

- Што там казаць пра Вiльню... Прыехаў, здаў акзамiн, прынялi, ды i ўсё...

- Вось яно як! Як пугай стрэлiў: прыехаў, здаў акзамiн, прынялi. Як той рымскi палкаводзец: прыйшоў, убачыў, перамог!

Дунiн голас, здавалася, кпiў зь яго й квялiў яго. Юнак зiрнуў на яе коса.

- Пры чым тут рымскi палкаводзец? Так было.

Не, ня тое тады сказаць хацелася. Цяпер на бальконе Казьляковай хаты, з гарой Замкавай перад вачмi, шчымела сэрца. Стаяла перад iм яна, усiмi адценьнямi сакавiтага хараства распраменiўшыся, а ў задуманых i журлiвых дый гарэзных вачох загаралiся й танцавалi вясёлыя агеньчыкi. Вусенкi абяцалi пяшчоту, салодычы. I ў галаве ягонай гнязьдзiлiся словы, проста паэзiя-малiтва да дзяўчыны, якую нiколi-б не асьмелiўся выказаць:

"Дунечка, каханая цацанька мая! Прыгарнi, абдымi мяне, сьцiшы пажар у сэрцы маiм. I адно намякнi. Сьледам за табой пайду, разам дзетак будзем вучыць, можа лёс свой зьвяжам"...

"Не, гэта занадта празаiчна. Тут трэба было-б прыгожай Купалавай цi Багдановiчавай паэзiяй" - думаў Янук. Сама важнае, што карцiла яму, каб неяк зусiм канкрэтна выказаць дзяўчыне свае пачуцьцi. Ня мог адважыцца, проста забiрала дыханьне. I прыгадвае, што стаяў, хоць i прасiла побач яе прысесьцi. I пазiраў на яе зь пяшчотаю, сiлiўся думкамi, мабiлiзаваў адвагу, каб сказаць нешта надзвычайна важнае, прост-напраст манументальнае, такое, чаго зусiм не абдумаў, але што абвязкова мела быць сказанае. А замiж гэтага выйшла простае i ў гэным часе й месцы навет недарэчнае:

- Знаеш, Дуня, я табе пiсьмо зь Вiльнi напiшу, добра? Адпiшаш?

Дзяўчына ўважна зiрнула на яго. Цi здалося яму, цi ў тых каханых вачох кпiны?