Читать «Населены востраў» онлайн - страница 136

Добра, вяла падумаў Гай, пераадолею. Максім усё-ткі. Не чалавек, не Айцец, ня бог — Максім... І яшчэ ён сказаў: «Злуйся! Як цябе скруціць, згадвай, адкуль гэта ў цябе, хто цябе да гэтага прывучыў, навошта, і злуйся, капі нянавісьць. Хутка яна спатрэбіцца: ты не адзін такі, вас такіх сорак мільёнаў, абалваненых, атручаных...» Цяжка паверыць, масаракш, бо ўсё жыцьцё — у страі, заўсёды ведалі, што да чаго, усё было проста, дарога была ясная, усе былі разам, і добра было быць адным зь мільёнаў, такім, як усе. Не, прыйшоў, улюбіў у сябе, кар’еру сапсаваў, а потым літаральна за каўнер вырваў з шэрагаў і пацягнуў у другое жыцьцё, дзе і мэта незразумелая, і сродкі незразумелыя, дзе трэба — масаракш-і-масаракш! — пра ўсё думаць самому! Раней і паняцьця ня меў, што гэта такое — думаць самому. Быў загад, усё ясна, думай, як яго лепш выканаць. Так... выцягнуў за каўнер, павярнуў пысай назад, да роднага, да гнязда, да самога дарагога і паказаў: памыйніца, гнюсь, мярзота, хлусьня... І вось глядзіш — сапраўды, мала прыгожага, сябе згадаць моташна, хлопцаў згадаць моташна, а ўжо пан ротмістр Чачу!... Гай злосна загнаў на месца затвор і цокнуў зашчапкай. І зноў навалілася млявасьць, апатыя, і волі на тое, каб уставіць магазін, ужо не заставалася. Дрэнна, вох як дрэнна...

Перакошаныя рыплівыя дзьверы адчыніліся, усунуўся маленькі дзелавіты тварык — увогуле нават сымпатычны, калі б ня лысы чэрап і не запалёныя павекі бязь веек — Танга, суседзкая дзяўчынка.

— Дзядзька Мак загадалі вам ісьці на плошчу! Там ужо ўсе сабраліся, аднаго вас чакаюць!

Гай панура пакасіўся на яе, на кволае гэтае цельца ў сукенцы з грубай мешкавіны, на ненармальна-тонкія ручкі-саломінкі, пакрытыя карычневымі плямамі, на крывыя ножкі, распухлыя ў каленях, і яго занудзіла, і самому стала сорамна за сваю агіду — дзіця, а хто вінаваты? — Ён адвёў вочы і сказаў:

— Ня пойду. Перадай, што дрэнна сябе адчуваю. Захварэў.

Дзьверы рыпнулі, і калі ён зноў падняў вочы, дзяўчынкі не было. Ён з прыкрасьцю кінуў аўтамат на ложак, падышоў да акна, высунуўся. Дзяўчынка са страшнай хуткасьцю пыліла па лагчыне паміж рэшткамі сьцен, па былой вуліцы, за ёю ўвязаўся нейкі карапузік, прачыкільгаў некалькі крокаў, зачапіўся, пляснуўся, падняў галаву, паляжаў некаторы час, потым зароў жахлівым басам. З-за руінаў выскачыла маці — Гай пасьпешліва адхіснуўся, патрос галавой і вярнуўся да стала. Не, не магу прывыкнуць. Гадкі я, відаць, чалавек... Ну, ужо трапіўся бы мне той, хто за ўсё гэта ў адказе, тут ужо я б не прамахнуўся. Але ўсё-ткі, чаму я не магу прывыкнуць? Божа, ды за гэты месяц я такое пабачыў — на сто кашмарных сноў хопіць...